پایان نامه عنوان تبیین رابطه ی ساز و کار های راهبری شرکت و سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران

تعداد صفحات: 265 فرمت فایل: word کد فایل: 10002312
سال: 1390 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: پایان نامه حسابداری
قیمت قدیم:۳۳,۱۰۰ تومان
قیمت: ۳۱,۰۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه عنوان تبیین رابطه ی ساز و کار های راهبری شرکت و سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران

    پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

     گرایش: حسابداری

    چکیده:

    این تحقیق در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا بین سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد یا خیر ؟

    برای سنجش سرمایه فکری طبقه بندی های مختلفی ارائه شده است که یکی از این طبقه بندی ها توسط پولیک به نام (ارزش افزده سرمایه فکری ) مطرح شده است که از سه جز کارایی سرمایه ارتباطی ، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری تشکیل شده است. در این پژوهش ابتدا بر اساس مدل (ارزش افزوده سرمایه فکری ) ارزش سرمایه فکری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران محاسبه و سپس ارتباط آن با سازوکارهای راهبری شرکت بررسی شد . سازوکارهای خارجی راهبری شرکت ، درصد سرمایه گذاران نهادی و درصد سرمایه گذاران عمده می باشد و سازوکارهای داخلی راهبری شرکت ، درصد مالکیت هیئت مدیره و تعداد مدیران ، تعداد مدیران غیر موظف و نسبت مدیران غیر موظف به هیئت مدیره ، دوگانگی نقش مدیر عامل می باشد. و همچنین کل موضوع در صنایع مختلف مورد بررسی قرار گرفت ،برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش داده های پنلی با بکارگیری اطلاعات 88 شرکت در طی سال های 1383 تا 1387 استفاده شده است .نتایج کلی حاصل از پژوهش نشان می دهد که درصد  سرمایه گذاران نهادی ، درصد مدیران غیر موظف و دوگانگی نقش مدیر عامل رابطه مثبت و معناداری با سرمایه فکری و تعداد مدیران غیر موظف رابطه منفی و معناداری  با سرمایه فکری دارند و در بقیه موارد رابطه معناداری بین سازوکارهای داخلی و خارجی راهبری شرکت و سرمایه فکری مشاهده نگردید.

    واژه های کلیدی : سازوکارهای راهبری شرکت ، سرمایه فکری ، مدل پولیک ، داده های پنلی، بورس اوراق بهادار تهران

    مقدمه:

    نظام مناسب راهبری شرکت ها به دنبال استقرار چارچوبی مدون و مکانیزم های مناسب برای برقراری رابطه ای متعادل میان منافع سهامداران جز از یک سو و سهامداران کنترلی  یا اکثریت از سوی دیگر می باشد و در دیدگاه های جدیدتر سمت توجه جدی به حقوق کلیه گروه های ذینفع ، اجتماع ، بازار سرمایه و مجموع شرکتها گرایش یافته است . از دهه 70 الگوی رشد اقتصاد جهان به طور اساسی تغییر کرد و به دنبال آن ، دانش به عنوان مهمترین سرمایه ، جایگزین سرمایه های پولی و فیزیکی شد. یکی از ویژگی های دانش این است که نامشهود است یعنی غیر قابل لمس و غیر محسوس است و ارزشگذاری و اندازه گیری آن خیلی سخت و مشکل است در صورتی که در گذشته سازمان ها با استفاده از روش های حسابداری قادر بودن تا ارزش و اندازه تولید خود را به طور کامل محاسبه کنند ولی امروزه این روش حسابداری دارای کارایی لازم نیستند . دانش به عنوان یکی از مهمترین اجزای دارایی های نامشهود محسوب می شود اگر در گذشته بیشتر دارایی های سازمان ها مشهود بودند ولی امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها نامشهود هستند.

    سازمان ها در حال وارد شدن به اقتصاد مبتنی بر دانش هستند ، اقتصادی که در آن دانش و دارایی های نامشهود به عنوان مهمترین مزیت رقابتی سازمان ها شناخته شده است . یکی از اجزای دارایی نامشهود سرمایه فکری می باشد که تاثیر مهمی برعملکرد و پیاده سازی استرتتژیک سازمان دارد از این رو شناسایی ، اندازه گیری و مدیریت سرمایه فکری دارای اهمیت خاصی است و منجر به مشاهده ارزش واقعی سازمان ها می شود .

    فصل اول

    کلیات تحقیق

    1-1 مقدمه

    رشد و توسعه و بکارگیری فناوری ها، شاید بارزترین نمونه پیشرفت انسان باشد. پس ازانقلاب صنعتی اقتصاد کشور متکی بر زمین و نیروی کار، رفته رفته جای خود را به اقتصاد صنعتی داد، اقتصادی که به عامل سرمایه جهت کسب و به کارگیری فناوری و سپس نیروی کار و زمین وابستگی داشت و اکنون در هزاره سوم نگرشی فرا راه ملت ها و سازمان های نوین قرار گرفته است که از آن به اقتصاد و جامعه دانش محور و یا اقتصاد خدماتی یا اطلاعاتی یاد می شود که البته وام دار ظهور و توسعه اطلاعات و ارتباطات است.

    توجه به دانش و سرمایه های فکری به عنوان اصلی ترین عامل اقتصاد جدید، روز به روز در حال افزایش است. بنابراین با درک کاستی ها نگرش صرفاً متکی بر فناوری- به ویژه IT روز به روز نقش نیروی انسانی و هوش بشری بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. اکنون بسیاری از پژوهشگران از جمله استوارت سرمایه های فکری را مد نظر قرار می دهند. همچنین در صنعت نیز تعداد شرکت هایی که با بکارگیری دانش و توجه به دارایی های فکری به موفقیت های چشمگیری رسیده اند در حال افزایش است.

    دانش به عنوان یکی از مهمترین اجزای دارایی های نامشهود محسوب می شود. اگر در گذشته بیشتر دارایی های سازمان ها، مشهود بوده اند ولی امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها نامشهود هستند ( سولیون ، 2000،340- 328)[1] .

    در اوایل قرن بیست و یکم دنیا نظاره گر شمار زیادی از رسوایی های مالی در شرکت هایی همچون انرون، ورلدکام، تایکو، آدلفیا و گلوبال کراسینگ بوده است. در نگاه اول اینطور به نظر می رسد که عدم رعایت استانداردهای حسابداری از سوی این شرکت های دلیل اصلی رسوایی مالی بوده است اما وقتی قدری بیشتر تامل می کنیم مشاهده می نماییم که گزارشات مالی آنها توسط حسابرسان تأیید شده است.

    معیارهای عملکرد مالی رعایت شده و حتی قیمت سهام آنها در دوره ای از رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است. مثلاً سولومون  در سال 2007در کتاب حاکمیت شرکتی و پاسخ گویی خود معتقد است نبود ساختارهای کنترلی و نظارتی در شرکت ها به طور عام یا آنچه که او تحت عنوان نظام حاکمیت شرکتی نام گذاری می کند به طور خاص می تواند دلیل وقوع چنین رویدادهایی باشد.

    نظام مناسب راهبری شرکت ها به دنبال استقرار چارچوبی مدون و مکانیزم های مناسب برای برقراری رابطه ای متعادل میان منافع سهامداران جز از یک سو و سهامداران کنترلی یا اکثریت از سوی دیگر می‌باشد و در دیدگاه های جدیدتر سمت توجه جدی به حقوق کلیه گروه های ذینفع، اجتماع، بازار سرمایه و مجموع شرکت ها گرایش یافته است.

    با توجه به اینکه وجود ساز و کارهای حاکمیت شرکتی می تواند منجر به بهبود عملکرد اقتصادی بنگاه شود، مدل ها و متدلوژی های جهت اندازه گیری دانش و سرمایه های فکری جهت بهبود این ساز و کارها، روز به روز ضروری تر به نظر می رسد تا به تبع آن رشد اقتصادی مطلوب در کشور ایجاد گردد.

    در این فصل از تحقیق ، محقق به طور خلاصه و با توجه به موضوع تحقیق ، به بیان مسئله اصلی پژوهش و ضرورت انجام تحقیق و در ادامه به مدل مفهومی تحقیق پرداخت ،همچنین در ادامه اهداف تحقیق را بیان و به متغیرهای مورد مطالعه  تحقیق اشاره کرده و در آخر هم فرضیه های تحقیق و تعاریف واژه ها و اصطلاحات را آورده است.

    2-1 تاریخچه مطالعاتی

    جدول شماره (1-1) تحقیقات متعددی را که در زمینه راهبری شرکت و سرمایه فکری انجام شده در خود جای داده است و چارچوب نظری تحقیق برگرفته از این تحقیقات می باشد.

     

     جدول 1-1 خلاصه تحقیقات انجام شده


     

    محقق سال شرح
    صالح 2009 در تحقیقی با عنوان ارتباط ساختار مالکیت و عملکرد سرمایه فکری در بورس مالزی پرداخت . در این تحقیق ساختار مالکیت ارائه شده شرکتهای مدیریتی ، خارجی ، دولتی و خانوادگی با عملکرد سرمایه فکری بررسی شده است
    کین گان  2008 در تحقیقی با عنوان  رابطه بین حاکمیت شرکتی و افشا سرمایه فکری در بورس مالزی پرداخت که متغیر های آن، اندازه هیئت مدیره ، ترکیب هیئت مدیره ، اندازه موسسه حسابرسی ، مالکیت خانوادگی و دولتی بوده است
    آگارول و دیگران 2006  در تحقیقی با عنوان آیا شرکت های آمریکایی حاکمیت شرکتی بهتری دارند ؟ که در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که ، بعضی از مکانیزم های حاکمیت شرکتی مانند ساختار هیئت مدیره و کمیته حسابرسی ارتباط مستقیمی با ارزش شرکت دارند
    یانگ چو 2006 در تحقیقی تحت عنوان " سرمایه فکری؛ یک مطالعه تجربی از ITRI " به بررسی ارتباط بین اجزای سرمایه فکری (سرمایه انسانی، سرمایه ارتباطی و سرمایه ساختاری) با عملکرد پرداختند و نتیجه گرفتند که اولاً یک رابطه مثبت معناداری بین اجزای سرمایه فکری و عملکرد شرکت ها وجود دارد و ثانیاً افزایش سرمایه فکری باعث خلق ارزش و ذخیره استراتژیک آنها در سازمان می باشد.  
    چونگ 2009  شواهدی در ارتباط با رابطه بین حاکمیت شرکتی و مالکیت نهادی سهام ارائه نمودند. شواهد این تحقیق نشان داد ، نسبت سهام شرکت که توسط سرمایه گذاران نهادی نگهداری می شود، کیفیت ساختار حاکمیت را افزایش می دهد.
    هنیفا و کوک 2002 در پژوهشی دریافتند که دوگانگی نقش مدیر عامل رابطه مثبت با سرمایه فکری وبین تعداد مدیران غیر موظف و ارزش  سرمایه فکری شرکت رابطه منفی وجود دارد.
    کرنت و سایرین   شواهدی را در ارتباط با نقش سرمایه گذاران نهادی یافتند که نشان داد که هم تعداد و هم درصد سرمایه گذاران نهادی رابطه ی معنادار را با بازده شرکتها دارند
    2007
     
     
    لی و دیگران    
    2008 در تحقیقی تحت عنوان حاکمیت شرکتی و سرمایه فکری دریافتند که رابطه مثبتی بین ترکیب هیئت مدیره ونسبت آن با ارزش سرمایه فکری وجود دارد.
    عباسعلی دریایی    
    1388 در تحقیقی با عنوان عوامل موثر بر نرخ حاکمیت شرکتی و رابطه آن با عملکرد شرکت بررسی شد. نتایج حاصله بیانگر وجود رابطه ای مستقیم بین نرخ حاکمیت شرکتی با عملکرد در سطح اطمینان 95 درصد بود.
    شهلا ابراهیمی 1387 در تحقیقی به بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران پرداخت. نتایج بین سرمایه فکری و عملکرد مالی جاری و آینده شرکت ، هم در سطح کلیه شرکت ها و هم در سطح صنایع رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.  

     

     

    3-1- بیان مسأله

    در حال حاضر در اقتصاد و دانش محور به دلیل اهمیت چشمگیر بازده حاصل از سرمایه های فکری در مقایسه با سرمایه های مالی در تعیین سودآوری، تلاش در جهت اندازه گیری این نوع سرمایه ها در شرکت‌ها افزایش یافته است و سنجش ارزش واقعی سرمایه فکری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. به دلیل ناتوانی سیستم های حسابداری سنتی در برآورد این مهم، شرکت ها، سرمایه گذاران و سایر ذینفعان در پی یافتن ابزار مناسبی جهت اندازه گیری سرمایه فکری و یافتن ارتباط آن با شاخص های سازمانی می باشند. در حقیقت ما در این تحقیق به دنبال پاسخ این سوالات  به شرح زیر می باشیم .

    1- از لحاظ آماری آیا رابطه ای میان سازو کارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری وجود دارد؟

    در این تحقیق با استفاده از مدل پولیک و داده های 5 ساله شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1383 تا 1387 میزان سرمایه فکری شرکت ها محاسبه خواهد شد. سپس به رابطه میان سرمایه فکری و راهبری شرکتی که بر اساس ساز و کارهای داخلی و ساز و کارهای خارجی می باشد بررسی می شود که در نتیجه با توجه به اهمیت این سرمایه ها، شرکت ها و سرمایه گذاران تصمیمات مناسب تری در جهت کسب بازده مالی بالاتر اتخاذ نمایند.

     

    4-1- چارچوب نظری تحقیق:

    مباحث این تحقیق راهبری شرکتی و سازوکارهای داخلی و خارجی آن است. در این تحقیق تلاش می شود که تاثیر مکانیزم های اصول راهبری شرکتی بر سرمایه فکری بررسی شود.این تحقیق با بررسی ابعاد مختلف راهبری شرکتی و سرمایه فکری به ارتقای سطح دانش بازار سرمایه کمک خواهد کرد.

    5-1- فرضیه های تحقیق

    فرضیه اصلی اول - بین ساز و کارهای خارجی راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

      فرضیه اول - بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی اول- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه ارتباطی رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی دوم- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه انسانی رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی سوم- بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و کارایی سرمایه ساختاری رابطه وجود دارد.

    فرضیه دوم - بین درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی اول - بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه ارتباطی رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی دوم- بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه انسانی رابطه وجود دارد.

    فرضیه فرعی سوم- بین درصد مالکیت سهامداران عمده و کارایی سرمایه ساختاری رابطه وجود دارد.

    فرضیه اصلی دوم - بین ساز و کارهای داخلی راهبری شرکت و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه سوم- بین درصد مالکیت هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه چهارم- بین تعداد مدیران غیرموظف و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه پنجم- بین نسبت مدیران غیرموظف به هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه ششم- بین تعداد هیئت مدیره و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه هفتم- بین دوگانگی نقش مدیرعامل و سرمایه فکری رابطه وجود دارد.

    فرضیه اصلی سوم - روابط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنایع مختلف متفاوت است.

     

    6-1- اهمیت تحقیق

    امروزه قسمت اعظم دارایی های سازمان ها را دارایی های نامشهود تشکیل می دهند و روش های حسابداری قادر به اندازه گیری آنها نیستند. از طرفی در این اقتصاد و دانش محور، موفقیت های سازمانی به توانایی مدیریت این دارایی های نامشهود بستگی دارد. مر و همکارانش دلایلی را برای توجه و اندازه گیری سرمایه فکری برشمرده اند که عبارتند از:

    کمک به سازمان ها برای تنظیم استراتژی آنها 

     ارزیابی اجرای استراتژی ها

     کمک به تصمیمات گسترش و تنوع

     استفاده از نتایج اندازه گیری سرمایه های فکری به عنوان مبنایی برای جبران خدمات

     ابلاغ این دارایی ها به ذینفعان خارجی سازمان ها و دلایل دیگری برای انجام این کار است که اندازه گیری سرمایه های فکری به طور دقیق می‌تواند ارزش و عملکرد شرکت ها را اندازه گیری کند ( مر ، 2003،464 -441 )[1].

    چون در یک جامعه مبتنی بر دانش بخش مهمی از ارزش یک کالا و نیز بخش مهمی از ثروت یک شرکت را تشکیل می دهد (چن ،2004 ،100-85 )[2] و (کننان ، 2004، 413-389)[3].

    بنا بر ایده اندرسون (2004) سازمان ها به 4 دسته از دلایل ممکن است سرمایه فکری خود را مورد سنجش قرار دهند که عبارتند از:

    بهبود مدیریت داخلی

    بهبود گزارش دهی به خارج از سازمان

    مبادلات این سرمایه

    دلایل قانونی بهبود حسابداری

    در این میان شکاف بین ارزش بازار شرکت ها و ارزش خالص دارایی های مشهود که در واقع سهام ناشی از دارایی های نامشهود تلقی می شود، روز به روز بیشتر توجه سرمایه گذاران را جلب می نماید. زمانی که این شکاف کوچک باشد بازگشت سرمایه از طریق درآمد سازمان یا دست کم دارایی های مشهود آن به شکل منطقی قابل پیش بینی خواهد بود. اما دارایی های به شکل دانش و نشان تجاری بسیار بیشتر در معرض تهدید قرار دارند و تحقق آنها دشوارتر است. ولی به هر حال سرمایه گذاران جهت درک بهتر وضعیت سازمان به شاخص هایی نیاز دارند که قابل اطمینان باشند.

    سیستم حاکمیت شرکتی در کشورهای جهان با تعدادی از عوامل از جمله ساختار مالکیت شرکتها، وضعیت اقتصادی، سیستم قانونی، سیاست های دولتی و فرهنگی معین می شود. راهبری شرکت از جمله مباحث با اهمیت در زمینه مدیریت اجرایی و مدیریت مالی و حسابداری می باشد که تاکنون در کشور ما کمتر به آن پرداخته شده است. تجارت تاریخی طی بحران های مالی شرکتها نشان داده است که عدم توجه به نحوه راهبری و ایجاد تعادل بین منافع سهامداران و مدیران از یک سو و همچنین بین سهامداران عمده و  جزء از سوی دیگر باعث بروز زیان های جبران ناپذیر گردیده است.

    Abstract:

    This research want to find that is there any relation between corporate governance and intellectual capital or not?

    Measure intellectual capital categories are presented , one of these categories by pulic called VAIC (value added intellectual capital ) proposed that three components of capital employed efficiency , human capital efficiency and structured capital efficiency . in this study , at first based on the model VAIC , the value of intellectual capital for the companies that they are accepted in Tehran stock Exchange calculated and then the relation of that with corporate governance has been assessed.

    External corporate governance include the present of Institutional investors and precent of major investors. Internal corporate governance include the percent of board's ownership , the size of bord , the size of non executive directors , percent of non executive Directors , Duality of manager's role .

    And also all research has been studied in different industries. For testing research's hypothesis in the way of data panel , we used the information of 88 company between the year 1383 till 1387.

    The result of this research display that percent of institutional investors , percent of non executive directors , Duality of manager's role , have positive and meaningful relation with intellectual capital and the size of non executive  directors have negative and meaningful relation and in other case , there is no meaningful relation between External and internal corporate governance and Intellectual capital.

    Key words : Corporate Governance , Intellectual capital , pulic , data panel, Tehran stock Exchange .

     

  • فهرست و منابع پایان نامه عنوان تبیین رابطه ی ساز و کار های راهبری شرکت و سرمایه فکری در بازار سرمایه ایران

    فهرست:

    چکیده: 1

    مقدمه: 2

    فصل اول: کلیات تحقیق

    1-1 مقدمه 4

    2-1 تاریخچه مطالعاتی. 5

    3-1- بیان مسأله 7

    4-1- چارچوب نظری تحقیق: 8

    5-1- فرضیه های تحقیق. 8

    6-1- اهمیت تحقیق. 9

    7-1- اهداف تحقیق. 10

    8-1- قلمرو تحقیق. 11

    9-1- تعریف واژه ها و اصطلاحات.. 11

    فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

    1-2 بخش اول - ادبیات نظری سرمایه فکری. 14

    1-1-2 مقدمه 14

    2-1-2- مروری بر چشم انداز تاریخی سرمایه فکری. 16

    3-1-2 تعریف سرمایه فکری. 18

    4-1-2 انواع طبقه بندی ها اجزاء سرمایه فکری. 21

    5-1-2 شباهتها 35

    1-5-1-2- سرمایه انسانی. 35

    2-5-1-2 سرمایه ساختاری (سازمانی) 36

    3-5-1-2 سرمایه ارتباطی (مشتری) 38

    6-1-2 سنجش سرمایه فکری. 39

    1-1-6-2 دلایل سنجش سرمایه فکری. 39

    2-1-6-2 منافع و مزایای اندازه‌گیری سرمایه فکری. 42

    3-1-6-2 برخی از محدودیتهای سیستم حسابداری سنتی از نظر بونتیس.. 44

    4-1-6-2مدلها و روشهای اندازه گیری سرمایه فکری. 47

    7-1-2 مدلهای سنجش غیرمالی سرمایه فکری. 48

    8-1-2 مدلهای سنجش پولی و مالی سرمایه فکری. 53

    2-2 بخش دوم – راهبری شرکت.. 60

    1-2-2 تعاریف نظام راهبری شرکت ها 60

    2-2-2 اهمیت موضوع. 64

    3-2-2 مبانی نظری راهبری شرکت ها 64

    1-3-2-2  تئوری نمایندگی. 64

    2-3-2-2  تئوری ذینفعان. 65

    3-3-2-2  تئوری هزینه معاملات.. 66

    4-2-2 گونه شناسی علمی حاکمیت شرکتی. 67

    5-2-2 معیارهای حاکمیت شرکتی. 68

    6-2-2 سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه 68

    7-2-2 حاکمیت شرکتی در ایران. 69

    8-2-2 طبقه بندی سیستم های راهبری شرکتی. 71

    9-2-2 نهادهای نظارتی در شرکتهای ایرانی. 72

    10-2-2 تعاریف ساختار هیئت مدیره و سرمایه گذاران. 74

    1-10-2-2 دوگانگی رئیس هیئت مدیره 78

    2-10-2-2- نسبت مدیران موظف و غیرموظف در هیئت مدیره 79

    3-10-2-2 تمرکز مالکیت هیئت مدیره 80

    4-10-2-2 اندازه هیئت مدیره  شرکت.. 81

    5-10-2-2 اهمیت سرمایه گذاری نهادی در حاکمیت شرکتی. 82

    6-10-2-2 نقش سهامداران عمده در راهبری شرکتی. 84

    3-2 بخش سوم-  مروری بر پیشینه تحقیق. 85

    1-3-2 تحقیقات خارجی. 85

    2-3-2 تحقیقات داخلی. 94

    فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

    1-3 مقدمه 99

    2-3- روش تحقیق. 99

    3-3- جامعه آماری. 100

    4-3- روش و ابزار گردآوری اطلاعات.. 101

    5-3- متغیرهای مورد مطالعه و شیوه ی اندازه گیری متغیر ها 101

    6-3- مدل مفهومی تحقیق. 105

    7-3- مدل ضریب ارزش افزوده فکری. 105

    8-3- دلایل انتخاب مدل ضریب ارزش افزوده فکری VAIC.. 108

    9-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها : 108

    10-3- آمار توصیفی. 109

    11-3- آزمون های رگرسیونی لازم در سه بخش زیر ارائه گردیده است. 110

    12-3- رگرسیون فرضیات تحقیق بصورت زیر می باشد. 112

    13-3- ضریب تعیین  : 113

    14-3- آزمون تشخیص دوربین- واتسون (D-W) : 113

    فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

    1-4 مقدمه‏ 115

    2-4- نتایج آمار توصیفی. 115

    3-4- تحلیل ماهیت و ویژگیهای متغیرهای تحقیق. 117

    4-4- بخش اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری. 118

    1-4-4- بررسی ناهمسانی واریانس.. 118

    2-4-4- بررسی خود همبستگی. 119

    3-4-4- آزمون F و آزمون هاسمن. 119

    4-4-4- آزمون های رگرسیونی ارتباط هر یک از اجزای سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری( بدون متغیر کنترل) 120

    5-4-4-  بررسی مدل بدون حضور متغیرهای کنترلی. 141

    6-4-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش اول (باحضور متغیرهای کنترل) 144

    5-4- بخش دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و هریک از اجزاء سرمایه فکری  150

    1-5-4- قسمت اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه ارتباطی  150

    2-5-4- قسمت دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه انسانی  152

    1-2-5-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش دوم و قسمت دوم 152

    3-5-4- قسمت سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه ساختاری  154

    1-3-5-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش دوم و قسمت سوم 154

    6-4- بخش سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنایع  156

    1-6-4- قسمت اول : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت خودرو و فلزات.. 156

    1-1-6-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت اول. 157

    2-6-4- قسمت دوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت کانی های غیر فلزی. 162

    1-2-6-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت دوم 162

    3-6-4- قسمت سوم : آزمون های رگرسیونی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه فکری در صنعت شیمیایی و دارویی. 168

    1-3-6-4- آزمون فرضیات تحقیق در بخش سوم قسمت سوم 168

    فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

    1-5 مقدمه 176

    2-5- ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها 176

    1-2-5 فرضیه اول. 176

    2-2-5 فرضیه دوم 177

    3-2-5 فرضیه اصلی اول (اهم) 178

    4-2-5 فرضیه سوم 178

    5-2-5 فرضیه چهارم 179

    6-2-5 فرضیه پنجم 180

    7-2-5 فرضیه ششم 181

    8-2-5 فرضیه هفتم 182

    9-2-5 فرضیه اصلی دوم (اهم) 183

    3-5  نتیجه گیری کلی تحقیق. 183

    4-5- پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های تحقیق. 183

    5-5- پیشنهاد هایی برای تحقیقات آتی. 184

    6-5- محدودیت های تحقیق. 185

    پیوست ها

    صنعت خودرو فلزات (33 شرکت) 187

    تجزیه و تحلیل بدون متغییر های کنترلی. 211

    تجزیه و تحلیل متغییر های کنترلی. 213

    منابع و ماخذ

    منابع فارسی: 242

    منابع لاتین: 244

    منابع  اینترنتی: 251

    چکیده انگلیسی: 252

     

     

    جدول 1-1 خلاصه تحقیقات انجام شده 6

    جدول 1-2 جدول زمانی مهمترین رویدادهای و وقایع حساس سرمایه فکری. 17

    جدول 2-2 طبقه بندی پتی و گویتر. 30

    جدول 1-4  نتایج آماره های توصیفی. 116

    جدول 2-4  نتایج آزمون ناهمسانی LM آرچ. 118

    جدول 3-4 : آزمون F. 119

    جدول 4-4: آزمون هاسمن. 119

    جدول5-4: نتایج آزمون رگرسیون سرمایه گذاران نهادی و سرمایه فکری. 121

    جدول6-4: نتایج آزمون رگرسیون سرمایه گذاران نهادی و سرمایه ارتباطی. 122

    جدول 7-4: نتایج آزمون رگرسیون سرمایه گذاران نهادی و سرمایه انسانی. 123

    جدول 8-4: نتایج آزمون رگرسیون سرمایه گذاران نهادی و سرمایه ساختاری. 125

    جدول 9-4: نتایج آزمون رگرسیون درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه فکری. 126

    جدول 10-4 نتایج آزمون رگرسیون درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه ارتباطی. 128

    جدول 11-4 نتایج آزمون رگرسیون درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه انسانی. 129

    جدول 12-4: نتایج آزمون رگرسیون درصد مالکیت سهامداران عمده و سرمایه ساختاری. 130

    جدول 13-4 : نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی بین سازوکارهای خارجی و سرمایه فکری. 132

    جدول 14-4: نتایج آزمون رگرسیون درصد مالکیت هیئت مدیره و سرمایه فکری. 133

    جدول 15-4: نتایج آزمون رگرسیون تعداد مدیران غیر موظف و سرمایه فکری. 134

    جدول 16-4: نتایج آزمون رگرسیون تعداد مدیران هیئت مدیره و سرمایه فکری. 136

    جدول 17-4: نتایج آزمون رگرسیون نسبت مدیران غیر موظف و سرمایه فکری. 137

    جدول 18-4: نتایج آزمون رگرسیون دوگانگی نقش مدیر عامل و سرمایه فکری. 138

    جدول 19-4 : نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی فرضیه اصلی دوم 139

    جدول 20-4 خلاصه نتایج. 140

    جدول 21-4 نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی بدون حضور متغیرهای کنترلی. 142

    جدول 22-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی. 149

    جدول 23-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی (راهبری شرکت و سرمایه ارتباطی) 151

    جدول 24-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه انسانی  153

    جدول 25-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی ارتباط سازوکارهای راهبری شرکت و سرمایه ساختاری  155

    جدول 26-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی صنعت خودرو و فلزات.. 161

    جدول 27-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی صنعت کانی های غیر فلزی. 167

    جدول 28-4: نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی صنعت شیمیایی و دارویی. 173

                                                    

     

    نمودار 1-2 مفهوم‌سازی سرمایه فکری از سوی بونتیس.. 23

    نمودار 2-2 طبقه بندی سویبی از طریق چهارچوب ناظر دارایی نامشهود 25

    نمودار 3-2 طرح ارزش اسکاندیا 26

    نمودار 4-2  مدل چن و همکارانش از سرمایه فکری و روابط بین آنها 27

    نمودار 5-2 طبقه‌بندی اولیه توسط هاناس  و لووندال. 29

    نمودار 6-2 طبقه‌بندی لووندال. 30

    نمودار 7-2 طبقه بندی لیم و دالیمور. 32

    نمودار 8-2 چارچوب کارت امتیازی متوازن. 33

    نمودار 9-2 طبقه بندی کنفدراسیون اتحادیههای تجاری دانمارک.. 33

    نمودار 1-3 مدل مفهومی تحقیق. 105

     

    منبع:

    منابع فارسی:

     

    احمد پور ، ا. و حسین  کردتبار ، 1378، " بررسی رابطه بین اعضای غیر موظف هیئت مدیره و سرمایه گذاران نهادی با رفتار مدیرت سود شرکت ها" ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران.

    انوار رستمی ، ع.ا. و حسن سراجی ، 1384، "سنجش سرمایه فکری و بررسی رابطه میان سرمایه فکری و ارزش بازار سهام شرکت های بورس اوراق بهادار" ، بررسی های حسابداری و حسابرسی ، شماره 39 ، صفحه 49-62.

    حاج کریمی ، ع. و همکاران ،1385، "بررسی اثرات سرمایه های فکری بر عملکرد سازمانی شرکت های تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع و معادن" ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی ، دانشگاه شهید بهشتی.

    حساس یگانه ، پ، 1384، "نقش سرمایه گذاران نهادی در حاکمیت شرکت های سهامی"، حسابدار ، سال نوزدهم ، شماره 164 و 165، مهر و آبان

    حساس یگانه ،ا. ،1387، "مجله دنیای اقتصاد " ، شماره مرجع 1738

    حساس یگانه ،پ،  1385 ، "حاکمیت شرکتی در ایران" ، فصلنامه حسابرس ، شماره32، (38-37).

    دریایی ، ع ،1387، "عوامل موثر بر نرخ حاکمیت شرکتی و رابطه آن با عملکرد در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه مازندران.

    مدهوشی ، م. و  همکاران، 1387 ، "سنجش سرمایه فکری و بررسی رابطه آن با بازده مالی" ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی ، دانشگاه مازندران.

    مشایخی ، ش. و مریم اسماعیلی ، 1385، " بررسی رابطه بین کیفیت سود و برخی از جنبه های اصول راهبری در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران" ، مجله بررسی های حسابداری و حسابرسی صفحه 25-45

     ملکیان ، ز. و محمد جواد  بهنمیری ،1388، "سرمایه فکری و عملکرد در شرکت های داروسازی "، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه مازندران.

    منوریان ، ع.  و همکاران ، 1385 ، "بررسی روابط متقابل اجزای سرمایه فکری و اثرات آنها بر عملکرد سازمانی شعب بانک ملت تهران" ، پایان نامه کارشناسی ترشد مدیریت دولتی ، دانشگاه تهران

    میدری،د. ،1381، "سازگاری انواع حکمرانی شرکتی با اقتصاد ایران" ، رساله دکتری ، دانشگاه تهران ، دانشکده اقتصاد .

    نادی ،ت ،1388،  "رابطه بین ساختارهای هیئت مدیره و سرمایه فکری در شرکت های داروسازی" ، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه مازندران.

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    منابع لاتین:

    1-Aggarwal , R , Evel , I, stulz , R , Williamson ,(2006), “do us frims have the best corporate Governance ? across – country examination of the relation between corporate governance and shareholder wealth” . available at ssrn

    2- Andersson, D,(2004),"IC valuation and measurement: classify the state of the art" ,Journal of Intellectual Capital, vol 5 , no.2, pp:230-242

    3- Anne Ho, Carol, Williams, S.Mitchell (2003)." International comparative analisis of the association between board structure and the efficiency of value added by a firm from its physical capital and intellecualcapital resources " content Lists available at Science direct the Internatinal Journal of accounting, jornal homepage: www.elsevier.com/ locate/eswa.

    4- Bernnan, N .(2001) ,"Intellecual capital annual reports: evidence from Ireland", Accounting,auditing & Accountability Journal , Vol. 14 No.4 , pp.423-436

    5- Bernnan, N. and Connell, B.(2000), "Intellectual capital : Current issues and policy implications" Journal of intellectual capital, Vol. 1 No. 3,pp.206-240

    6- Bontis, N., keow, W,C,C. and Richardson, S. (2000), "Intellectual capital and Business performance in Malaysian Industries", Journal of Intellectual capital, Vol. 1 No. 1, pp. 85-100.

    7- Bontis, N. (1996), "There's a price on your head : managing intellectual capital steate gically", Business Quarterly,Summer, pp.40-47

    8- Bontis,N.,Dargonetti,N,C., Jacobsen ,K.and Roos , G.(1999)," The knowledge toolbox: A review of the tools available to measure and manage intangible resoursce ", European Management Journal , Vol .17 No.4 , pp.391-402.

    9- Bozbura,F,T.(2004),"Measurement and application of intellectual capital in Turkey", The Learning Organizatin , Vol.11 No.4/5 ,pp.357-367

    10- Bontis , n (2003),” national intellectual capital index : The Benchmarking of Arab Countries” , United Nations Development Project. Ne York.

    11- Bontis , N (1998), “Intellectual capital : An Exploratory Study That Develops Measures and Models” , Management Decision , Vol.36 , No. 2 , pp 63-76

    12- Bramhandkar , A , Erickson , S , and Applebee I (2007),” Intellectual Capital and Organizational performance : an Empirical Study of the Pharmaceutical Industry” . The Electronic Journal of Knowledge Management Volume 5 Issue 4 , pp357 – 362, available online at www. Ejkm .com

    13- Brennan N (2001) ,”reporting intellectual capital in annual reports”: evindece from Ireland , account . Addiut , account J . 14(4) 423-436

    14- Brooking , A (1996) , “Intellectual capital , core assets for the Thired Milliennium Enterpricse”, london : international Thomson Business Press.

    15- Chen, s & Dodd , J . l (2001),” Operating income , residual income and Eva : Which metric is more Value relevant” , Journal of Masnagerical Issues , 13(1) , 65-89

    16- Chen S, (2003) , “Valuing intellectual capital using game Theory”, Journal of Intellectual Capital . Vol 4 , No2 , pp 191-201

    17- Chen , J . Zhu , Z and Xie , Y , H (2004),”Measuring intellectual capital : a new model and empirical study”, Journal of intellectual capital , Vol. 5 No 1 , pp 85-100

    18-Chen goh , (2005) ,”Intellectual capital performance of commercial banks in Malaysia “, Journal of intellectual capital, Vol.6. No.3,2005 pp.385-396, www.emeraldinsight.com/ 1469-1930.htm.

     19-Chung K. H, Zhang H.,(2009) “Corporate Governance and institutional Ownership” Journal of Financial and Quantitative Analysis, forthcoming

    20-Cornett, M .millen, M , Alen, J . saunders, A.hehranian, H (2007) ,”The impact of institutional ownershipon corporate operating performance”, journal of banking & finance , pp:31

    21- Edvinsson , L and Malone , m (1997) , Intellectual capital : realizing your companys true value by Finding its Hidden Prower”, Harper Collins Publisher Inc , New york , NY

    22- Gan, K. and Saleh, Z. (2008). “Intellectual capital and corporate performance of technology-intensive Companies.” Asian Journal of Business and Accounting 1(1): 113-130

     23- Gupta , O and roos , G (2001), “Mergers and acquistions through an intellectual capital perspective”, Journal of Intellectual capital , Vol 2 , No 3 pp 297-309

    22-Guthrie , J , Petty , R and Johanson , U (2001) , “Sunrise in knowledge economy : managing , measurement and Reporting , accounting , Auditing & Accountability” Journal , Vol 14, No 4 pp 366-382

     24-Haniffa, R. M. & Cooke, T.E. (2002).” Culture, corporate governance and disclosure in Malaysian corporations Abacus”, 38(3), 317-349

    25-Iturriaga , f. lopez. Hoffman ,s (2005) . “managers discretionary behavior , earning management and internal mecahanisms of corporate governance”: empirical Evidence from Chilean frims . available at ssrn . com

    26- Jensen , M.C and mecklinn W.h (1976), “Theory of The Frim : managerial behavior , Agency costs and ownership structure”,  Journal of financial economics  Vol3 pp 305-360

    27- Kannan G and Aulbur w , G , (2004),” Intellectual capital : measurement effectiveness”, Journal of intellectual capital , Vol 5 No3 pp 389-413

    28- Kaplan , R and Norton , D (2004) “Strategy Maps : Converting Intangible assets into Tangible outcome” , Harvard Business school press , boston , MA

    29- Li, J., Pike, R., & Haniffa, R. (2008).”Intellectual Capital Disclosure and Corporate Governance Structure in UK firms” ,Accounting and Business Research, 38 (2), 137-159   

    30- Marr , B (2004),” Measering and Benchmarking Intellectual , Benchmarking” : an international journal , Vol 11 , No 6 , pp 559-570

    31- Marr, b and schiuma , G 9 (2001),”Measering and managing intellectual capital and knowledge assets in new economy organizations , in Boune” , M (Ed) , Handbook of performance measurement , gee , London.

    32- Marr , B , Gray , D , and Neely , a (2003) “Why do frims measure their ic”. Journal of intellectual capital , Vol 4 , pp 441-464

    33- Marr , B Gupta , O , Pike , S , and Roos , G (2003)” Intellectual capital and Knowledge management effectiveness”, management decision 41/3 , 771-781

    34-Migual , ad , pin dado , J, torre , cdl ,(2002), “ how does ownership structure effect frim value ? a comparsion using different corporate goernance system “, Available at ssrn

    35- Mouritesen , J (1998) ,”Driving growth : economic value added versus Intellectual capital” , Management accounting research , Vol 9 , pp 461-482

    36- Own , G , Kirchmair , T, Granty ,(2005).” Corporate Governance in the US and Europe : where are we now ? This book is based on a conference organized by the London school of economies and new york university” , held in London on November 4th 2004 available at ssrn

    37- Petty , R , and Guthrie , J (2000) ,”Intellectual capital literature review : measurement reporting and management “, Journal of intellectual capital , Vol 1, No 2 May, pp 155-176

    38-Pulic, A., (2000a).”VAICTM – An Accounting Tool for IC Management”                         International Journal Technology, management, 20(5/6/7/8): 702-714

    39- Roos , G and Roos , J (1997)” Measering your companys Intellectual Performance long range planning “, Vol30 , No 3 , pp 413-426

    40- Roos , g , Roos J , edvinsson , L and dragonetti , NC (1997) “Intellectual capital navigating in new Business landscape”, new york university press , New york , Ny

    41- Roy kouwenberg , (2006),”Dees volontry corporate governance code adoption zncrease frim value in emerging markets”? evidence from Thailand reaserch paper , mahidol university , collage of management , available at ssrn

    42- Saleh , N , Abdul Rahman , M , Hassan, M , (2009)” Ownership structure and intellectual capital performance in Malaysia”, Available at SSRN

    43- Seethraman , A sooria , HHBZ , and Saravanan , AS (2002) , “Intellectual capital accounting and reporting in the knowledge economy” , Journal of intellectual capital , Vol 3 No 2 , pp 128-148

    44-Shleifer , A. Vishny , R (1997) “A survey of corporate governance” . Journal of finance , Vol 52. Pp : 737-783

    45- shen tai , Wei and chen , chen Chen tang (2008) , “a new evaluation model for intellectual capital based on computing with linguistic variable , contens lists available at Science direct Expert System with applications” , journal Homepage: www. Elsvier . com / locate / eswa

    46-Solomon , j , (2007) .”corporate governance accountability “. 2th edition

    47- Stewart , tA (1997) “Intellectual Capital : The new Wealth of Organizations “, Doubleday , New york.

     48- Sullivan J PH and Sullivan SPH (2000) , “valuing intangible companies : an intellectual capital approach “, Journal of Intellectual capital , Vol 1 No 4 , pp 328-340

    49- Sveiby , (1998) , “Measuring Intangibles and Intellectual capital – an Emerging first standard , syeiby .com / Measering intangible assets and intellectual capital “– an emerging standard . mht 2004-06-17

    50- Tan , H.P , Plowman  , D & Hancock , P (2007) “Intellectual capital and financial returns of companies “, Journal of intellectual capital , Vol9 , No 1 , pp 76-95

    51- Tsan W.N 9(2003) “Measurement and Comparsion of It Industrial Intellectual capital in Taiwan” , international Conference on new Trends and Ghallenges of science and techonological Innovation in a critical Era October 30, 2003, Taipei , ROC

    52- Wang, W, Y ,and chang , C (2005) ,” intellectual capital and perfprmance in causal Models : Evidence from the information Technology Industry in Taiwan”, Journal of intellectual capital , Vol 6 , No 2 ,pp 222-236.

    53- Wiig , k (1997),” integrating intellectual capital and Knowledge management” , lang range planning , Vol 30, No 3 , pp 399-405

    54- William . s , Mitchell(2000),” relationship Between Board Structure and a frims Intellectual capital and performance in an emerging economy” , university of Calgary

     

     

     

     

    منابع  اینترنتی:

     

    www.Irbourse.com                     سایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران       

    www.rdis.ir                     سایت مدیرت پژوهش ، توسعه و مطالعات اسلامی   

               

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت