تحقیق مقاله روش های پیشگیری از بارداری

Contraceptive methods

اهداف درس

پس از یادگیری این مبحث، فراگیرنده قادر خواهد بود :

      مفهوم تنظیم خانواده را شرح دهد

      سابقه تاریخی تنظیم خانواده را توضیح دهد

      روش های مختلف پیشگیری از بارداری و انواع تقسیم بندی آن ها را فهرست نماید

      روش محاسبه میزان شکست را بیان نموده و میزان های شکست روش های مختلف پیشگیری از بارداری را مقایسه نماید

      فرمول شیمیائی، فارماکوکینتیک، اثربخشی، مکانیسم اثر، مزایا، عوارض جانبی، موارد مصرف و موارد منع مصرف روش های هورمونی پیشگیری از بارداری را به تفکیک انواع مختلف روش های هورمونی توصیف نماید

      شکل های مختلف انواع روش های غیر هورمونی را نام برده و مکانیسم اثر، اثر بخشی، عوارض جانبی، نحوه استفاده و موارد منع مصرف آن ها را توضیح دهد

      روش های مختلف و کاربرد پیشگیری از بارداری به صورت اضطراری را توضیح دهد

      در انتخاب بهترین روش پیشگیری در مقاطع مختلف دوران باروری زوجین توصیه های آگاهی بخشی را ارائه دهد

واژگان کلیدی

 تنظیم خانواده، قرص های خوراکی ضدبارداری، نورپلانت، آمپول های تزریقی ضدبارداری، کاندوم، دیافراگم، وسیله داخل رحمی، توبکتومی، وازکتومی، روش ریتم، پیشگیری از بارداری به صورت اضطراری

بیان مسئله

          از سنین بلوغ تا سنین یائسگی، زنان به صورت مداوم با نگرانی هایی در ارتباط با بارداری یا اجتناب از آن مواجهند و تنها راه های پیش روی آن ها عبارتند از : اجتناب از تماس جنسی، پیشگیری از بارداری. در صورت عدم پیشگیری از بارداری، بیش از 85% زنان شوهردار، طی یک سال باردار خواهند شد (1).

اجتناب از مقاربت جنسی نیز عملی نیست زیرا یکی از نیازها و خصوصیات رفتاری انسان هاست. با پیش بینی داشتن یک یا دو فرزند برای هر زن، بیشتر سال های باروری زنان باید صرف تلاش در جهت اجتناب از بارداری گردد. کنترل موثر باروری، ضمن تامین سلامت مادر و کودک و کنترل رشد بی‌رویه جمعیت، برای توانا سازی زنان در جهت دستیابی به اهدافشان صرف نظر از آوردن فرزند، بسیار اساسی و حیاتی است (2).

          تنظیم خانواده" به عنوان بخشی از طیف وسیع بهداشت باروری عبارت از آن است که در یک خانواده زن و مرد به دلخواه خود و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسئولانه با بکار بردن یکی از روش های پیشگیری از بارداری، تعداد فرزندان خود را با توجه به امکانات اقتصادی و قدرت جسمی و روانی خود تنظیم کنند (3).

اندیشه پیشگیری از بارداری به دنبال شناخت بشر اولیه از ارتباط بین مقاربت جنسی و بچه دار شدن، به قرن ها قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد، هر چند که بسیاری از روش های آن دوره موثر نبودند و از آنجا که همواره زن را منشاء بچه دار شدن می‌دانستند، تلاش برای پیشگیری از بارداری همیشه از طرف زن بوده است. در یونان قدیم برخی از زنان از طلسم های جادوئی، مواد تهیه شده از رحم شیر، جگر گربه یا دندان حیوانات به صورت خوراکی، آویز گردن و انگشتری استفاده می‌کرده اند. پس از کشف میکروسکوپ و دیدن سلول های اسپرماتوزوئید، روش های پیشگیری توسط مرد نیز به کار گرفته شد که اوّلین طریق آن، جلوگیری با استفاده از روش منقطع بوده است. تلاش هایی نیز جهت کشتن اسپرم یا جلوگیری از حرکت آن ها در کانال واژینال اعمال می‌کرده اند، به عنوان نمونه می‌توان پاک کردن واژن با پنبه روغن یا بکارگیری فلفل و موادی از این قبیل را نام برد. ارسطو نیز استعمال روغن سدر و زیتون را در واژن توصیه نموده بود.در دنیای قدیم از وسایل مکانیکی داخل رحمی و همچنین نوعی کاندوم زنانه ساخته شده از احشاء حیوانات نیز استفاده می‌کردند، تا اینکه با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش های متعددی جهت پیشگیری از بارداری ابداع و اوّلین بار درمانگاه تنظیم خانواده به صورت امروزی در سال 1923 میلادی در آمریکا تاسیس شد. روش های متداول پیشگیری از بارداری را می‌توان به صورت های مختلف تقسیم بندی کرد، بعنوان مثال کلیه روش های موثر را می‌توان به دو دسته کلی روش های هورمونی و روش های مکانیکی تقسیم کرد. یکی دیگر از تقسیم بندی ها به این صورت است :

جدول 1   روش های پیشگیری از بارداری

الف   روش های موقتی

1   قرص های خوراکی پیشگیری از بارداری

•        قرص های ترکیبی با مقدار بیشتر هورمون (HD)

•        قرص های ترکیبی با مقدار کمتر هورمون (LD)

•        قرص های ترکیبی با مقدار متغیر هورمون (چند مرحله ای (TP) 

•        قرص های تک هورمونی با پروژسترون تنها (دوران شیر دهی)

2   روش های ایجاد مانع

•         کاندوم های زنانه و مردانه

•         دیافراگم

•         کلاهک سرویکس(CAP)

3   وسیله داخل رحمی

•         IUD T380 A

•         PROGESTASERT

4   روش های طولانی اثر مدرن

•        نورپلانت (کپسول های کاشتنی(

•        آمپول های تزریقی (DMPA - MPA/E2c)

ب   روش های دائمی

•        عقیم سازی زنان (توبکتومی)

•        عقیم سازی مردان (وازکتومی)

ج   روش های متفرقه

•        مقاربت منقطع (COITUS INTERRUPTUS)

•        استفاده از دوره مطمئن (روش ریتم(

•        شیر دهی

•        ژل ها و کرم های واژینال اسپرم کش

د   پیشگیری از بارداری به صورت اضطراری

زوجین ترجیح می‌دهند روش پیشگیری مورد استفاده آن ها ضمن بی خطر بودن و اثر بخشی بالا، ارزانی، سهولت کاربرد و قابلیت برگشت پذیری داشته باشد. هیچ روش پیشگیری از بارداری وجود ندارد که کاملا فاقد عارضه جانبی و حتی خطر باشد، بنحوی که حتی یک کاندوم لاتکس ممکن است باعث ایجاد واکنش آنافیلاکسی شود ولی باید بخاطر سپرد که عدم پیشگیری از بارداری می‌تواند به مراتب زیانبارتر باشد.