تحقیق مقاله اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه

تعداد صفحات: 362 فرمت فایل: word کد فایل: 3093
سال: مشخص نشده مقطع: مشخص نشده دسته بندی: تحقیق مقاله علوم اجتماعی و جامعه شناسی
قیمت قدیم:۳۹,۲۰۰ تومان
قیمت: ۳۶,۲۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه تحقیق مقاله اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه

    پیشگفتار

    مقتدای را همان علی(ع) است، همو که واژگان تاب بزرگی روحش را ندارند. با کدامین واژه می توان به توصیف آفتاب نشست؟ آنگاه که از روی سینه عبدود برخاست، اخلاص معنا گرفت. چون به همراه همسر و فرزندانش افطار خود را سه شب پیاپی به مسکین و  یتیم و اسیر بخشید، خودخواهی ها رخت بربست و دگرخواهی معنا و مفهومی تازه یافت.آن شب که ضربه شمشیر ابن ملجم بر فرق نازنینش نشست، واژگان محبت و  گذشت در برابرش به زانو درآمدند.

    او که عارفان و مجتهدان، پدر عرفان و  پیشوای زاهدان می نامند. هم او که شجاعان و دلیران، او را مظهر شجاعت و جوانمردی، عدل پیشگان و دادخواهان او را سرمشق دادگستری، حکمرانان و کارگزاران حکومتش را نمونه اعلای حکومت انسانی، فیلسوفان و اندیشمندان  او را در قله های حکمت و دانایی و مددکاران عالم وی را نمونه دستگیری می دانند.

    به  راستی گفتار و کردار آن پیشوای سترگ مانند آب حیاتی از  چشمه سار زلال هستی می جوشد و در جویبار اجتماع جاری  می شود و روح تعالی می دهد.

    درخشش نور حق در جمال علی (ع) چنان تابناک است که دیده ها را توان تماشای آن نیست. علی(ع) اقیانوسی است که کرانه اش سراسر هستی را پوشانیده است. خورشید محبت علی(ع)، روشنایی دل عاشقان و نورافشان پرده های زمان است.

    اینک که کالبد زمان با نام زیبای او حیاتی تازه یافته، در دریای موج کرامت هایش غور می کنیم و واژه هایی از فضل و تربییت برمی چینیم و آن را ره توشه راهمان می سازیم. آموزه های نورانی اش را پاس می داریم؛ زیرا پویا، شیوا، انسان ساز و حیات آفرین است. بر عجز و ضعف خویش معترفیم ، چرا که از اقیانوس بیکران کلامش همان قدر می دانیم آن ایستاده بر ساحل دریا از عمق و وسعت و عجایب دریا می داند. جز به قدر وسعت دیدمان نمی بینیم.

    واپسین کلاممان این است: ای علی، ای که زادگاهت بیت الله، زندگانی ات عبدالله، وجودت محو ذات الله، پیکارت فی سبیل الله، سخنانت نورالله، سیمایت تجسم صفات الله،  و سرانجامت فنای فی الله است!ما را از زلال هدایت نصیب فرما، دل هایمان را از دریای کمالات سیراب و مشام جانمان را از بوی خوش علوی سرمست گردان؛ که در هر حال پیوندمان با اهل بیت(ع) ناگسستنی است.

    امید آن دارم که تلاش اینجانب مقبول طبع شما تربیت یافتگان مکتب اهل بیت(ع) قرار گیرد.

     

    چکیده تحقیق

    دراین تحقیق به بررسی دیدگاه های امام علی(ع) در مورد تربیت اجتماعی پرداخته ایم و اهداف این تحقیق شناخت و معرفی دیدگاه های امام علی(ع) در مورد تربیت اجتماعی و جمع آوری نظرات،توصیه ها و سیره عمل آن حضرت درباره تربیت اجتماعی می باشد.تحقیق بر این نظر بود که به این سوال کلی پاسخ دهد که :

    جامعه تا چه اندازه نسبت به مسائل تربیتی نهج البلاغه به طور اعم وتا چه اندازه نسبت به اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه به طور اخص آشنایی دارد؟

    با توجه به دیدگاه امام علی(ع) اصول و روش های تربیت اجتماعی کدام است؟

    در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و با استفاده از فیش برداری از اسناد و مدارک و گردآوری اطلاعات مورد نیاز به این امر اقدام کرده ایم.در رابطه با تربیت اجتماعی اصول و روش هایی را با توجه به دیدگاه امام علی(ع) استخراج نموده ایم که از این قرار است:ارزش اخلاقی اجتماعی زیستن، اصل عدالت اجتماعی،اصل عدم استرحام و ذلت ناپذیری،اصل عدم انظلام و ستم ناپذیری،اصل کرامت و تکریم در روابط اجتماعی،اصل شورا، اصل امربه معروف و نهی از منکر،اصل زهد، اصل قناعت، اصل کفاف.

    در ادامه با عنایت به توصیه ها و احادیث از امام علی(ع) فرضیه های تحقیق که در قالب اصول و روش های تربیت اجتماعی بیان شده بودند را اثبات نموده و در پایان به بیان پیشنهادات پرداخته ایم.
    مقدمه

    اسلام و حکومت اسلامی پدیده ای الهی است که با به کار بستن دستورات آن و نیز تلاش برای تداوم و حفظ آنها سعادت فرزندان خود را در دنیا وآخرت به بالاترین درجه تأمین می کند و قدرت آن را دارد که قلم سرخ بر ستمگری ها و چپاول گری ها و فسادها و تجاوزها بکشد و انسان ها را به کمال مطلوب خود برساند و مکتبی است که برخلاف مکتب های غیر توحیدی در تمام شئون فردی و اجتماعی و مادی و معنوی و فرهنگی و سیاسی و نظامی و اقتصادی دخالت و نظارت دارد و از هیچ نکته ای ولو بسیار ناچیز که در تربیت انسان و جامعه و پیشرفت مادی و معنوی او نقش دارد فروگذار ننموده است و موانع و مشکلات سر راه تکامل را در اجتماع و فرد گوشزد نموده برای رفع آنها کوشیده است.

    بقای اجتماعی مسلمین و ادامه این حیات به صورت مؤثر و گسترش فرهنگ اسلامی در جهان کنونی ایجاب می کند که تربیت اجتماعی اسلام به گونه ای عمیق تر و جامع مورد مطالعه قرار گیرد و در شکل برنامه های آموزشی، تربیتی، تبلیغی در مراکز آموزشی در کلیه مقاطع ابتدایی تا دوره های مطرح عالی و در برنامه های هنری در رسانه های جمعی به دانش پژوهان و مردم عرضه گردد.

    جنبه اجتماعی و سیاسی حیات مسلمین و تربیت اجتماعی اسلام در طی زمان های گذشته مورد بی توجهی و غفلت قرار گرفته است.بینش های تک بعدی و یا سوق دادن تعلیم و تربیت اسلامی به سوی فردگرایی و انزوای از جامعه و مسئولیت اجتماعی موجب عقب ماندگی و غفلت اعظم مسلمین از فرهنگ جامع و تمام عیار اسلام گردیده و به علاوه استعمار در چند قرن اخیر با اسلام به خصوص وجه اجتماعی- سیاسی این مکتب به مبارزه برخاسته و با دسیسه ها و فریب های علنی و غیر علنی سهمی در تضعیف اسلام در جهان داشته است.پویایی و تحرک و رشد جامعه اسلامی در میان دیگر جوامع انسانی به منزله عزت آیین اسلام است. بر حق بودن و رسالت دین خاتم ایجاب می کند که امت اسلامی از حیات مستقل، پویا، قدرتمند و متشکل برخوردار باشد.این امر منوط بر این است که دیدگاه های اصیل اسلام تبیین شود.

    رعایت حقوق اجتماعی، پاسداری از کیان اسلام و حراست از ناموس و عزت اسلامی و تلاش در راه بهبود و ترفیع سطح زندگی مادی و معنوی و تأمین مصالح مسلمین از اهم ضروریات اسلام و جزو وظایف الهی هر فرد مسلمان است و بدون دستیابی همگان به بینش همگون و صحیح از دیدگاه اجتماعی اسلام زمینه های تشکیل امت اسلامی و وحدت پایدار فراهم نخواهد شد و احساس مسئولیت در قبال آیین و امت به وجود نخواهد آمد و خوی تعاون نسبت به هم نوع به ویژه مسلمین کمتر ظهور خواهد کرد و روحیه فداکاری و ایثار در راه حق و ایصال به محبوب کندتر به بار می نشیند.

    با عنایت به این امر که تاکنون اثر عمده ای در رابطه با دیدگاه های امام علی(ع) در باب تربیت اجتماعی تدوین نشده بود و تربیت اجتماعی مسئله مهمی در شکل گیری هویت و شخصیت هر انسان می باشد و امام علی(ع) نیز به این امر توجه شایان داشته اند و به هنگام بیان مسئله تحقیق متذکر شدیم که درصدد بررسی دیدگاه های امام علی(ع) در خصوص تربیت اجتماعی هستیم، لذا سؤالاتی که برای انجام تحقیق و پاسخگویی به آنها در نظر گرفته شده عبارتند از:

    جامعه تا چه اندازه نسبت به مسائل تربیتی نهج البلاغه به طور اعم وتا چه اندازه نسبت به اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه به طور اخص آشنایی دارد؟

    اصول تربیت اجتماعی با توجه به دیدگاه امام علی(ع) کدام است؟

    با توجه به دیدگاه امام علی(ع) روش های تربیت اجتماعی چیست؟

    میزان استفاده و بهره گیری ما از نهج البلاغه در مورد مسائل تربیتی چقدر است؟

    آیا مسائل تربیتی مطرح شده با آنچه که در نهج البلاغه آمده است مطابقت دارد ؟

    فرضیات تحقیق نیز بر اساس همین سؤالات در نظر گرفته شد و محقق در طول مدت تحقیق سعی نمود که در جهت پاسخ دادن به سؤالات فوق به بررسی فرضیه های تحقیق اقدام نماید. اهدافی که برای انجام تحقیق در نظر گرفته شد عبارتند از: آشنا کردن والدین و مربیان و دستندرکاران نظام تربیتی با دیدگاه تربیتی امام علی(ع) درباره تربیت اجتماعی و جمع آوری نظرات و سیره عملی آن بزرگوار به صورت اصول و روش های تربیت اجتماعی و معرفی نهج البلاغه به عنوان یک کتاب جامع تربیتی که در اختیار علاقمندان قرار گیرد.با توجه به اینکه پژوهش در زمره تحقیقات تاریخی قرار می گیرد ،بنابراین به عنوان منبع پژوهش از کلیه کتب روایی، تاریخی و تحقیقات ارائه شده در این زمینه بهره گرفته شد و از روش توصیفی- تحلیلی استفاده نموده ایم، در ابتدا به شناسایی و گردآوری منابع موردنیاز پرداختیم و پس از گردآوری اطلاعات، طی دو مرحله به مطالعه کلی واجمالی و نیز مطالعه عمیق همراه با فیش برداری و ثبت موضوعات موردنظر پرداختیم.

    پس از انجام فیش برداری به طبقه بندی اطلاعات در رابطه با تربیت اجتماعی و با مطالعه منابع موجود در ارتباط با اصول و روش های تربیت کودک و استنباط اصول و روش ها با استفاده از دیدگاه تربیتی امام علی(ع) پرداختیم .

     

    فصل اول

    کلیات تحقیق:

    بیان مسئله

    اهداف تحقیق

    ضرورت تحقیق

    فرضیات تحقیق

    روش تحقیق

    تعریف اصطلاحات و واژه ها

     

    1- بیان مسئله

    یکی از اساسی ترین بخش های تربیت، تربیت اجتماعی است که از جایگاه ویژه ای در فرایند تعلیم و تربیت برخوردار می باشد.تربیت اجتماعی نه تنها یکی از اهداف آموزش و پرورش است بلکه تحقق آن یکی از وظایف اصلی آموزش و پرورش می باشد و باید به کاربرد بسیار مهم آن در توسعه فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی نیز باید توجه نمود. به ارتباط آن با روند توسعه در هر جامعه ای تأکید کرد. روابط نامناسب برخی از افراد دچار ناسازگاری های اجتماعی ، نداشتن روابط اجتماعی مطلوب با دیگران که باعث آسیب دیدگی از دیگران می شود،نابسامانی های اجتماعی ، برخوردهای غلط اجتماعی، با وجود مشکلات موجود چه راه حل ها و چه روش هایی را برای تربیت اجتماعی افراد به کار ببریم.

    عده ای از روان شناسان بر این باورند اگر روابط بین فردی بین افراد خوب باشد، سلامت روانی انسان مورد تهدید قرار نمی گیرد و جامعه شناسان معتقدند که روابط اجتماعی مطلوب اجتماعی و همگونی و اشتراک رویه باعث وحدت اجتماعی می شود. به علاوه این امر موجب موفقیت و پیشرفت مردم یک جامعه می گردد و تسهیل در امور ارتباطات ، رضایت خاطر برای انسان ها به دنبال دارد.

    ما در جامعه ای اسلامی زندگی می کنیم و مشی حاکم بر نهاد های اجتماعی این جامعه باید متأثر از دیدگاه های اسلامی باشد.دین مبین اسلام با هدف تربیت بشر، انسان سازی و رشد فضایل و رساندن بشر به تکامل و مقام قرب ذات باریتعالی طراحی و توسط رسول گرامی اسلام و امامان معصوم به بشریت عرضه شده است.لذا درصدد هستیم تا تربیت اجتماعی را از منظر امام علی(ع) مورد بررسی قرار دهیم.

    به طور مسلم تبیین هر چه بهتر نظرات حضرت علی(ع) در مورد تربیت اجتماعی راه گشایی تربیت صحیح افراد جامعه اسلامی است و در خصوص بهتر شکل بخشیدن به اجتماع و مناسبات حاکم بر آن می توانیم از اندیشه های زلال علی(ع) بهره گرفت .و با الهام از دیدگاه های امام علی(ع) اصول، روش ها، اهدافی را در این باره استخراج نماییم و راه حل ها و روش هایی برای تربیت اجتماعی افراد به کار ببریم و در این رابطه سؤالاتی مطرح می گردد که به جهت پاسخگویی به آنها نیازمند تحقیق هستیم.

    سؤالات پژوهش عبارتند از:

    جامعه تا چه اندازه نسبت به مسائل تربیتی نهج البلاغه به طور اعم وتا چه اندازه نسبت به اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه به طور اخص آشنایی دارد؟

    اصول تربیت اجتماعی با توجه به دیدگاه امام علی(ع) کدام است؟

    با توجه به دیدگاه امام علی(ع) روش های تربیت اجتماعی چیست؟

    میزان استفاده و بهره گیری ما از نهج البلاغه در مورد مسائل تربیتی چقدر است؟

    آیا مسائل تربیتی مطرح شده با آنچه که در نهج البلاغه آمده است مطابقت دارد ؟

     

    2 - اهداف تحقیق

    معرفی نهج البلاغه به عنوان یک کتاب جامع در مسائل تربیتی

    بررسی تطبیقی مسائل و اهداف اجتماعی تربیت با آنچه که در نهج البلاغه آمده است.

    بررسی دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه نسبت به مسائل تربیتی به طور اعم و نسبت به اهداف اجتماعی تربیت به طور اخص

    ارائه راه کارهای مناسب برای توسعه اهداف اجتماعی تربیت با توجه به آنچه که در کتاب نهج البلاغه آمده است.

    جمع آوری نظرات، توصیه ها و سیره عملی آن حضرت درباره تربیت به صورت منبعی که در اختیار معلمان ،مربیان ودست اندرکاران آموزش و پرورش و دیگر و سایر علاقمندان قرار گیرد.

    هدف کاربردی تحقیق عبارت است از ارائه راهبردهایی برای تربیت اجتماعی جهت افزایش کارایی جامعه اسلامی و تسریع روند توسعه در آن.

  • فهرست و منابع تحقیق مقاله اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه

    فهرست:

    قرآن کریم

    احمدی ، سید احمد، اصول و روش های تربیت در اسلام، انتشارات جهاد دانشگاهی، اصفهان 1368

    باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، انتشارات دفتر کمک آموزشی، 1368

    المنجد، چاپ احمدی

     معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، انتشارات امیر کبیر

    مفردات راغب اصفهانی

    شعاری نژاد، علی، فرهنگ علوم رفتاری

    صحیفه نور، امام خمینی(ره)، ج 1 و 13

    مدبر عزیزی، غلامرضا، دیدگاه اسلام درباره اهمیت و لزوم پرورش اجتماعی، وزارت آموزش و پرورش، معاونت پرورشی، تهران 1374

    شیخ آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه معروف به الذریعه، بیروت، ج14

    معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، چاپ دوم، انتشارات کویر، 1381

    حسینی، عبدالزهرا، مصادر نهج البلاغه و اساتید، بیروت، ج 1

    دشتی، محمد، ترجمه نهج البلاغه، قم، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین

    الغدیر، ج 4

    مطهری، مرتضی، سیری در نهج البلاغه، قلهک 1353

    رفیعی، جواد، آموزه هایی از نهج البلاغه، قم، تابستان 1379

    مسعودی، مروج الذهب، ج 2

    مقدمه سید رضی بر نهج البلاغه

    علامه حلی، رجال

    خسروپناه، عبدالحسین، جامعه علوی در نهج البلاغه، 1381

    الطبقات الکبری، ج 6

    بهج الصباغه، ج 1

    معجم رجال الحدبث، ج 4

    رجال النجاشی

    جمعی از نویسندگان، آشنایی با نهج البلاغه، مؤسسه مطالعات و پژوهش های فرهنگی آیه حیات

    نوری، حسین، مستدرک الوسایل، ج 3 و 12

    اعیان الشیعه، ج 1

    خامنه ای، سید علی، بازگشت به نهج البلاغه

    دلشاد تهرانی، مصطفی، سیری در تربیت اسلامی

    جزوه تعلیم و تربیت دکتر علی قائمی

    زهانت، عبدالحمید، تعلیم و تربیت در نهج البلاغه

    مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 91، 95، 77، 75، 199، 71، 74، 6، 68، 1، 79، 45، 70

    مطهری، مرتضی، تکامل اجتماعی انسان

    نوذری، محمود، عضو دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، شماره 50

    رسائل شیخ انصاری، چاپ قدیم

    رحیمیان، محمدحسن و رهبر، محمدتقی، آیین تزکیه، بوستان قم

    مجمع البیان، ج 10

    دبیری، پرویز، ترجمه انسان موجود ناشناخته

    کاردان، علی محمد، ترجمه معنی و حدود علوم تربیتی( میلاره کاسترن)

    ماهنامه کوثر، شماره 35، 34، 36، 37

    رسولی محلاتی، هاشم، وصایا الرسول و الائمه(ع)، ترجمه فارسی

    مستدرک الوسائل، ج 2

    کلینی، ابو جعفر محمد، کافی، ج 6، 2، 4، 8

    حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 15

    صدوق، محمدبن علی بن الحسین، الخصال، ترجمه و تصحیح احمد فهری

    کاظم زاده ایرانشهر،حسین، اصول اساسی فن تربیت

    سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج 1

    فیاض، علی اصغر، ترجمه تاریخ فلسفه های تربیتی، ج 1

    شریعتمداری، فلسفه تعلیم و تربیت

    باروخ اسپینوزا، کتاب اخلاق، ترجمه دکتر محسن جهانگیری

    شعاری نژاد، علی، فلسفه آموزش و پرورش

    قائمی، علی، تربیت و سازندگی

    علامه طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان، ج 4

    ارسطو، سیاست، ترجمه مجید عنایت

    سیاست، ترجمه انگلیسی از B..Jowett

    طوسی، خواجه نصیرالدین، اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینویی و علیرضا حیدری

    اندیشه هایی درباره تربیت، کمبریج

    روسو، امیل

    قائمی، علی، جامعه مدنی از دیدگاه امام امیرالمؤمنین

    درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه

    عبدالرحمن بن خلدون، ترجمه محمدپروین گنابادی

    مصباح، محمدتقی، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن

    شیخ صدوق، من لا یحضر الفقیه، ج 4

    محمد بن محمد الشعیری، جامع الاخبار، تحقیق حسن المصطفوی، مرکز نشر الکتاب، تهران 1382ق

    مراعاﺓ لهم و احتراما، تفسیر محی الدین بن عربی، ج 1

    تفسیر ابوالفتوح رازی، ج 1

    تفسیر روح المعانی، ج 4 و 25

    تفسیر الصافی، ج 2

    تفسیر البیضاوی، ج 2

    التبیان فی تفسیر القرآن، ج 9

    تفسیر بیان السعادﺓ فی مقامات العبادﺓ، ج 4

    تفسیر تستری

    نهج البلاغه، فیض الاسلام

    نهج البلاغه، صبحی صالح

    غررالحکم، آمدی تحقیق محدث ارموی، چاپ دانشگاه، ج 1 و2

    شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج 8

    مطهری، مرتضی، بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی

    مجمع البیان فی تفسیر القرآن

    شرح نهج البلاغه عبده، ج 1

    مطهری، مرتضی، بیست گفتار، انتشارات صدرا، 1358ش

    تفسیر روح البیان،ج 1، 2، 5، 8

    تفسیر قرطبی، ج 5

    تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، انتشارات دارالکتب الاسلامیه،ج 11، 1380

    نقطه عطف، نامه امام خمینی به احمد آقا خمینی

    سنن النبی، علامه طاطبایی

    صحیفه سجادیه، دعای مکارم اخلاق

    تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج 14

    نهج البلاغه، ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی

    عباسی، اسدالله، تربیت اجتماعی کودک از نظر اسلام، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، سال 1375(پایان نامه)

    محمدی، مهری، بررسی تربیت اجتماعی از دیدگاه نهج البلاغه، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، سال 1375(پایان نامه)

    دکتر آرام، محمد رضا (مقاله)

    فصلنامه حوزه، شماره 42 و  46 (مجله)

    درس هایی از مکتب اسلام، سال 1378، شماره 6 (مجله)

    Education and Philosopical thought, Kingsleyprice, Boston, 1962, the creat Didactic, P. 208

    Education by IMmancel kant, Ann Arbov Poperbacks, translated by A.Churton, 1960, P.6

    .

    منبع:

    ندارد.

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت