تحقیق مقاله بیوسنسور ها Biosensors

تعداد صفحات: 32 فرمت فایل: word کد فایل: 2713
سال: 1387 مقطع: مشخص نشده دسته بندی: تحقیق مقاله مهندسی مکانیک
قیمت قدیم:۶,۲۰۰ تومان
قیمت: ۴,۱۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه تحقیق مقاله بیوسنسور ها Biosensors

    مقدمه :

    توسعه تجارت جهانی مواد غذایی به چندین بیلیون دلار از نتایج صنعتی شدن می باشد . صنایع غذایی مواد غذایی سالم و بی خطر را برای مصرف کنندگان فراهم نموده است . صنایع غذایی در حال حاضر شامل فرآیندهایی همچون فرآوری ،حمل و نقل و نگهداری شده که اغلب این فرآیندها قبل از رسیدن ماده غذایی به دست مصرف کننده بر روی مواد غذایی که فساد پذیری بالایی دارند صورت گرفته است . (12)

    از آنجا که مصرف کنندگان نیز اهمیت قابل توجهی برای کیفیت محصولات غذایی که می خرند ، قائل هستند لذا این مسئله دست اندرکاران صنایع غذایی را وادار کرده تا بر کنترل محصولات غذایی تأکید بیشتری داشته باشند . (11 )

    بنابراین تجزیه مواد غذایی برای اطمینان یافتن از سلامت و بی خطر ماندن مواد غذایی تا زمان رسیدن به دست مصرف کننده و همچنین افزایش زمان نگهداری مواد فساد پذیر و بهبود کیفیت آنها ضروری است . (12 )

    در صنایع کشاورزی و غذایی کیفیت محصول در حال حاضر توسط تجزیه های شیمیایی و آزمون های میکروبی بصورت دوره ای و مستقیم سنجیده شده که این روش ها غالباً هزینه بر بوده ، با توجه به اینکه در اکثر موارد نیاز به مرحله آماده سازی یا استخراج نمونه داریم ، آزمون زمان بر بوده و از طرفی نیز برای انجام این آزمونها به تکنیسینهای ماهر نیاز داریم . (11)

    لذا یافتن روشی مناسب ، سریع و مؤثر که توسط آن بتوان تجزیه های شیمیایی مواد غذایی را انجام داده و حضور ترکیبات آلرژیک و پاتوژن را آشکار ساخت یکی از بزرگترین چالشهایی است که در صنایع فرآوری مواد غذایی با آن روبرو هستیم . (11)

    اختراعات اخیر در زمینه الکترونیک و تکنولوژی کامپیوتر افقهای جدیدی را برای رسیدن به بالاترین حدّ دقت در کنترل مواد اولیه ، محصولات ، فرآیندها ، عملکرد ماشینها در صنایع غذایی و برطرف کردن چالش فوق باز کرده است . (11)

    از جمله این اختراعات بیوسنسورها هستند ، که حاصل تحقیقات پیشرفته بین چند رشته مختلف همچون شیمی تجزیه ، بیولوژی و میکروالکترونیک می باشد .

    بیوسنسورها زمان و هزینه آزمایشات را کاهش داده و از طرفی اطمینان از سلامت محصول را افزایش داده اند . بیوسنسورها همچنین برای شناسایی یا اندازه گیری آنالیت ها در سیستمهای مداوم نیز کارایی یافته اند . اینها در واقع ایجاد کننده روشی سریع ، غیر مخرب و داده دهنده برای کنترل کیفی یک محصول می باشند . با توجه به این مسائل بیوسنسورها قابلیت خلق یک انقلاب تجزیه ای را برای حل مشکلات تجزیه ای موجود در صنایع غذایی دارند . (11)

    و به همین جهت است که در حال حاضر تخمین زده می شود ، بیوسنسورها رشد و توسعه سالانه ای حدود 60% داشته باشند . (3)

    در هر حال امروزه بیوسنسورها کاربرد بسیار گسترده ای در صنایع مختلف پیدا کرده اند ، که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

    اندازه گیری و تشخیص ویتامین B1  ، اکسیدهای نیتروژن ، متان ، دی اکسید کربن ، موتاژنها ، BOD اسیدهای آمینه ، سموم میکروبی ، تعیین اسیدهای چرب کره و ... (2)

     

     

     

     

    a : بیوسنسور چیست ؟

    بیوسنسورها سیستمهای شناسایی بیولوژیکی هستند که از ترکیب عناصر حساس بیولوژیکی با ترانسدیوسرهای ( مبدلهای ) مناسب تشکیل شده اند و قادرند غلظت مواد مورد تجزیه با فعالیتهای بیولوژیکی را به سیگنال های الکترونی و دیجیتالی تبدیل کنند . (2) (شکل 1 )

     

     

     

     

    شکل (1) طرحی شماتیک از اجزای اصلی بیوسنسور . a . بیوکاتالیست ، که سوبسترا را به محصول تبدیل       می کند . b . مبدل (Transducer ) ، که عمل تبدیل واکنش های شناسایی شده را به سیگنالهای الکتریکی برعهده دارد . c . تقویت کننده (amplifier ) که سیگنال خروجی از مبدل را تقویت می کند . d . فرآیند کننده سیگنال (processor ) e . نمایشگر (displayer ) .   

     

     

     

     

    در واقع بیوسنسور به عنوان ابزار تجزیه گر فشرده ای تعریف می شود که در آن یک ماده بیولوژیکی حساس یا مشتق شده بصورت بیولوژیکی (Bioreceptor ) با اتصالی فیزیکی شیمیایی در تماس نزدیک با مبدل (Transducer ) قرار گرفته است . (11)

    اساس کار در این وسیله با ایجاد اتصالی مخصوص بین آنالیت مورد نظر با عنصر شناساگر بیولوژیکی مکمل (بیوکاتالیست ) آن که بر روی یک تکیه گاه مناسب واسطه تثبیت شده همراه می باشد . نتیجه این عمل متقابل ویژه تغییر در یک یا بیشتر از خصوصیات فیزیکی شیمیایی محیط خواهد بود . (مثل تغییر pH ، انتقال الکترون ، تغییر جرم ، انتقال حرارت ، جذب یا آزادسازی گازها یا یونهای مخصوص ) که بوسیله مبدل شناسایی شده و به سیگنالی الکتریکی تبدیل شده و در نهایت به صورت عددی کمی نشان داده می شود . (11)

    1.a ) بیوکاتالیست :

    مواد بیولوژیکی مورد استفاده در تکنولوژی بیوسنسورها ، آنزیم ، آنتی بادی ها و اسیدهای نوکلئیک ، میکروارگانیسم ها ، بافت ها و سلولها می توانند باشند . (11)

    این مواد بیولوژیکی موجب می شوند که بیوسنسور بصورت انتخابی یا اختصاصی عمل کند . این قسمت از بیوسنسور در شناسایی و اندازه گیری سریع مولکولها یا واکنشهای شیمیایی ویژه نیز دخالت دارد . این واکنشگرهای بیولوژیکی را به روش های مختلف می توان روی یک حامل جامد تثبیت  کرد .

    جذب فیزیکی جزء زیستی بر اساس نیروهای جاذب و اندر والس قدیمیترین و ساده ترین روش تثبیت است . یکی از معایب عمده این روش این است که نیروهای اتصالی جزء زیستی و حامل براحتی کنترل نمی شود . برای بهبود عملکرد بیوسنسور لازم است که واکنشگر بیولوژیکی را با اتصال کووالانسی به حامل جامد متصل کرد . (2)

    2.a ) مبدل (Transducer )

    قسمت کلیدی یک بیوسنسور مبدل یا ترانسدیوسر آن می باشد . (3) که تغییرات فیزیکی و شیمیایی حین واکنش را قابل استفاده و اندازه گیری می نماید . (11)

    یا به عبارتی ترانسدیوسرها سیگنال بیولوژیکی تولید شده را به سیگنال قابل اندازه گیری و پردازش الکتریکی تبدیل می کند . این سیگنالها تقویت شده و بصورت مورد نظر نشان داده می شوند . (2)

    ترانسدیوسر ها می توانند الکترود ، ترانزیستور ، ترمیستور ، فیبرنوری یا کریستال فشار الکتریکی باشند . (11)

    این ترانسدیوسرها باید ویژگی های زیر را داشته باشند :

    1- نسبت به آنالیت کاملاً اختصاصی عمل کنند

    2- واکنش در آنها در غلظت مناسبی صورت گیرد

    3- زمان پاسخ آنها کوتاه باشد ، بین 1 تا 60 ثانیه

    4- بتوان تا حد امکان اندازه آنها را کوچک کرد . (2)

    بیوسنسورها را بر اساس ترانسدیوسرهای آنها به چهار دسته عمده تقسیم بندی می کنند : بیوسنسورهای الکتروشیمیایی ، نوری ، حرارتی ، و جرمی . (2)

    در میان بیوسنسورهای مختلف ، بیوسنسورهای الکترو شیمیایی خصوصاً بیوسنسورهای آمپرومتریک اخیراً موقعیت برجسته تری پیدا کرده اند . (4) و بهمین دلیل نیز اکثر کوشش های اخیر در ارتباط با بیوسنسورهای الکتروشیمیایی پتانسیومتریک و آمپرومتریک می باشد . (3)

    بیوسنسور خوب بایستی حداقل بعضی از خصوصیات زیر را دارا باشد :

    1- بیوکاتالیست آن با توجه به هدف تجزیه بایستی کاملاً اختصاصی عمل کند و بیوکاتالیست آن بایستی تحت شرایط عادی پایدار باشد .

    2- واکنش بیوکاتالیست با آنالیت بایستی وابسته به پارامترهای فیزیکی مثل تغییر pH ، درجه حرارت و . . . باشد تا قابل کنترل و هدایت و استفاده توسط ترانسدیوسرها بوده . همچنین بایستی اجازه آنالیز نمونه را با کمترین فرآیند آماده سازی بدهند .

    3- نتیجه بدست آمده توسط بیوسنسورها بایستی دقیق و قابل تکرار باشد و پاسخی باشد که بدون رقیق یا غلیظ کردن نمونه بدست آمده باشد . همچنین پاسخ بایستی عاری از اختشاشات الکتریکی باشد .

    4- بیوسنسور کامل بایستی ارزان ، کوچک ، قابل حمل و استفاده توسط کاربران نیمه ماهر نیز باشد .

    5- اگر از بیوسنسور برای کنترل عوامل میکروبی مهاجم در کارهای بالینی استفاده شده ، میله آن بایستی نازک و زیست سازکار باشد و اگر از آن در صنایع تخمیر استفاده می شود بایستی قابل استریل باشند . (3)

    در روند توسعه بیوسنسورها با سه نسل از آنها تا به حال مواجه بودیم :

    1- بیوسنسورهای نسل اول :

    در این بیوسنسورها محصول حاصل از واکنش بیوکاتالیست با آنالیت به مبدل یا ترانسدیوسر منتشر شده و باعث ایجاد سیگنالهای الکتریکی می شوند .

    2- بیوسنسورهای نسل دوم :

    بیوسنسورهایی بودند که در آنها واسطه ای بخصوص بین بیوکاتالیست و مبدل قرار داده شده بود که محصول حاصل از واکنش بیوکاتالیست با آنالیت را گرفته و به ترانسدیوسر منتقل کرده ، که اینها نتایج واکنش را نیز تشدید می نمایند .

    3- بیوسنسورهای نسل سوم :

    بیوسنسورهایی هستند که در آنها خود واکنش بطور مستقیم باعث ایجاد پاسخ شده و در آنها واسطه ها و سیستم انتشار را نداریم . (3)

    در انتها نیز باید متذکر شد فناوری جدید نانو نکنولوژی نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت بیوسنسورها بازی کرده و در آینده نیز خواهد نمود . بطوریکه با استفاده از نامنومتریالها ، حساسیت و عملکرد بیوسنسورها بطور قابل توجهی افزایش یافته (9) و باعث می شود این وسیله تا پنج برابر قویتر ، تا ده برابر مؤثرتر و میلیونها برابر بهتر عمل کرده . (1)

    نانوتکنولوژی باعث می شود که در زمینه های تجزیه بیولوژیکی و شیمیایی توسط این وسیله تغییراتی اساسی صورت گرفته و این وسیله را از حالت وسیله ای تک منظوره خارج کرده و آن را به ابزاری تبدیل کند که تجزیه های سریع چندین جزئی را بتوان در طبیعت انجام داد . (9)

    b ) بیوسنسورهای الکترو شیمیایی :

    بیوسنسورهای الکترو شیمیایی خود دارای چهار نوع مختلف توان سنجی (Potentiometric ) آمپرسنجی (Amperometric ) ، هدایت سنجی (Conductiometric ) و امپدانس سنجی (Impedimetric ) می باشند . (2) که ما در اینجا دو نوع اول را که کاربرد وسیعتری یافته اند را معرفی می نمائیم .

    1.b ) بیوسنسورهای توان سنجی (Potentiometric biosensors )

    این دسته از بیوسنسورها در یک موقعیت خنثی کار می کنند که هیچ جریانی وجود ندارد و اساس کار آنها تجمع دانستیه بار در سطح الکترود است که توسط محصولات فرآیند بیوکاتالیکی بوجود        می آید . در این بیوسنسورها پتانسیل بین دو الکترود وقتی که هیچ جریانی بین آنها وجود ندارد ، اندازه گیری می شود .(2)

  • فهرست و منابع تحقیق مقاله بیوسنسور ها Biosensors

    فهرست:

    مقدمه

    بیوسنسور چیست ؟

    بیوسنسورهای الکترو شیمیایی

    بیوسنسورهای پتانسیومتریک

    بیوسنسورهای آمپرومتریک 

    بیوسنسورهای کالریمتریک

    بیوسنسورهای نوری

    بیوسنورهای فشار الکتریکی

    نتیجه گیری  .

    منبع:

    ) وطن خواه دولت سرا ، جعفر . 1383 . نانوتکنولوژی علم پایه و تکنولوژی نوظهور (تألیف ویلسون و همکاران ) . انتشارات طراح . تهران . مقدمه کتاب

    2) مرتضوی ، علی .، ضیاءالحق ، حمید رضا . وکاشانی نژاد ، مهدی . 1377 . بهینه سازی فرآیندهای صنایع غذایی به کمک بیوسنسورها . مجموعه مقالات ارائه شده در همایش بزرگ صنایع غذایی کشور « نقش و اهمیت طراحی مهندسی در صنایع غذایی » . صفحه : 330 – 291

    3) Chaplin , M.2006. what are Biosensors ? .available on line . www.isbu .ac.uk/biology/enztech/biosensors.html

    4) Chaplin , M.2006.Potentiometric biosensors . available on line  .www.Isbu . ac.uk/biology/enztech/potentiometric.html

    5) Chaplin , M.2006.Amperometric biosensors . available on line . www.Isbu . ac.uk/biology/enztech/amperometric.html

    6) Chaplin , M.2006. calorimetric biosensors . available on line . www.Isbu . ac.uk/biology/enztech/ calorimetric.html

    7) Chaplin , M.2006. optical  biosensors . available on line  : www.Isbu . ac.uk/biology/enztech/ optical .html

    8) Chaplin , M.2006. piezo-electric  biosensors . available on line  : www.Isbu . ac.uk/biology/enztech/ piezo .html

    9) jlanrong,c.et.al.2004. Nanotechnology and biosensors . Nanotechnology Advances . 22:505-518

    10) Malhotra,B.D.et.al.2005.Recent Trends in biosensors . Current Applied physics . 5:92-97

    11) Neethirajan,S.,Karunakaran , c.and javas,D.S.2005.Biosensors-An Emerging Technology for the Agriculture and Food Industry

    12) Scott,A.O.1988.Biosensors for food Analysis:Prespectives Inً Biosensors for food analysisً ed : Scott , A.o.Royal Socity chemistry . Cambridge . u.k.pp:181-187 

    .

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت