مایت‌ها یا هیره‌های گرد و غبار حشرات کوچکی هستند که در فرش‌ها، بالش‌ها و پارچه‌ها و سایر جاهای گرمی که غبار ممکن است جمع شود زندگی می‌کنند.
فضولات این حشرات میکروسکوپی ممکن است باعث بروز آلرژی یا شعله‌ورشدن علائم آسم شود.
●برای خلاص‌شدن از مایت‌ها این توصیه‌ها را به کار ببندید:
▪ تشک و بالش‌ها را با یک پوشش نفوناپذیر نسبت به هوا ساخته‌شده از پلاستیک یا پلی‌اتیلن بپوشانید.
▪ رواندازها و بالش‌ها را هر هفته با آب بسیار داغ بشویید.
▪ در صورت امکان کف اتاق خواب را با پارکت چوبی یا لینولئوم و نه فرش بپوشانید.
▪ فرش‌ها و مبلمان را هر هفته با جاروبرقی پاک کنید.
▪ فرش‌ها را با اسپری ۳ درصد اسید تانیک هر دو ماه یک بار پاک کنید. البته خود این محلول ممکن است در افراد دچار آسم یا آلرژی باعث مشکلاتی شود، بنابراین اول با دکترتان در این مورد مشورت کنید.
▪ از یک خشک‌کننده هوا استفاده کنید، و دستگاه تهویه مطبوع خود را روشن نگه دارید.
▪ از فیلترهای مخصوص در دستگاه تهویه مطبوع و جاروبرقی برای به دام‌انداختن مایت‌های گرد و غبار استفاده کنید.
نحوه تشکیل ذرات
ذرات را می‌توان بر حسب نحوه تشکیل به صورت غبار ، دود ، دود غلیظ ، دود حاصل از خاکستر ، غبار مه آلود یا اسپری طبقه بندی نمود.
غبار
غبار عبارتست از ذرات کوچک جامد بوجود آمده از خرد شدن جرمهای بزرگتر در حین فرآیندهایی نظیر خرد کردن ، آسیاب کردن یا انفجار که ممکن است بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در اثر بکار گیری موادی از قبیل زغال سنگ ، سیمان یا دانه‌ها وارد اتمسفر شوند.
دود
عبارت است از ذرات ریز جامد از احتراق ناقص ذرات آلی نظیر زغال سنگ ، چوب یا تنباکو که عمدتا از کربن و سایر مواد قابل احتراق تشکیل یافته‌اند، تشکیل میشود.
دود غلیظ
عبارت است از ذرات جامد ریزکه از مایع شدن بخارات مواد جامد تشکیل میشود. دود غلیظ ممکن است در اثر تصعید ، تقطیر ، تکلیس شدن یا فرآیندهای ذوب فلزات بوجود آید.
دود ناشی از خاکستر
دود ناشی از خاکسترکه از ذرات غیر قابل احتراق ریزی که در گازهای حاصل از احتراق زغال سنگ بوجود می‌آید تشکیل یافته است.
غبار مه آلود
غبار مه آلود از ذرات مایع یا قطرات تشکیل شده در اثر مایع شدن بخار ، پراکندگی یک مایع یا انجام یک واکنش شیمیایی بوجود می‌آید.
گردو غبار پنبه
مهمترین فرمی که جامدات دارای اثرات فیزیولوژیکی عمده می باشند گردو غبار آنها است زیرا در موقعی که گردو غبار در هوا منتشر شود و از راه استنشاق به بدن وارد گردد اثرات خود را با توجه به نوع و اندازه و طول مدت استنشاق به خوبی ظاهر خواهد ساخت.
از عمده ترین عواملی که محیطهای کار کلیه صنایع ریسندگی و بافندگی سلامت کارگران را تهدید می کند گردو غبار پنبه می باشد که دردراز مدت با تأثیر روی کارگران باعث عوارض مختلف از جمله سرفه های همراه با خلط ،تنگی نفس ، برونشیت حاد،بیسینوزیس ،کاهش ظرفیتهای ریوی و بروز ناراحتیهای تنفسی از کار افتادگی ناشی از بیماریهای ریوی ومرگ میشود که نتایج تحقیقات متعدد بعمل آمده در اقصی نقاط دنیا به بروز این عوارض بطور گسترده تأکید دارند.
حدود مجاز مواجهه با گردو غبار پنبه
موسسه هایACGIH1OSHA,2 NIOSH,3 وکمیته فنی بهداشت حرفه ای کشور حدود مجازمواجهه با گرد وغبار پنبه را مقادیر زیر تعیین کرده اند.
گرد و غبار در چرم
گردو غبار چرم اصولا در نتیجه فرایندهای برش ، آسیاب و صیقل دادن می باشد.چاقو تیز کنهایی که با سرعت بالا جهت تیزکردن و صیقل دادن تخت کفش بکار می رود،مقدار زیادی از گرد و غبار آزاد می کند.اگر چه خاصیت سرطانزایی گردو غبار چرم هنوز شناخته شده نمی باشد،اما غقیده بر این است که فرایند چرم سازی با سرطانزایی در ارتباط است.
چرم توسط نمکهای کرم و یا قسمتهای خاصی از گیاهان دباغی می شود بنابراین ممکن است که چرم دباغی شده با این روش در ایجاد سرطان مؤثر باشد.
در بررسیهایی که در سالهای 1963تا1977 در فلورانس جهت شناسایی موارد سرطان اولیه حفرات بینی و سینوسهای اطراف آن انجام شد از66مورد شناسایی شده 7مورد در کارگران صنعت کفش بوده است.مطابق مطالعه دیگر در سالهای 1963-1967در انگلستان 266مورد سرطان بینی در کارگران صنعت چرم شناسایی شدند.