بخشداری
بخشداری سازمانی دولتی است که زیر نظر فردی به نام «بخشدار» اداره می‌گردد و زیرمجموعه فرمانداری است. این سازمان وظیفه برقراری امنیت برای شهروندان را در سطح بخش بر عهده دارد و نیروهای انتظامی در کنار نیروهای امنیتی زیر نظر آن انجام وظیفه می‌کنند.
مرکز بخش
مرکز بخش در تقسیمات کشوری ایران، شهر یا روستایی در آن بخش است که بخشداری در آن واقع است.
به شخصی که به ریاست امور یک بخش گماشته می‌شود بخشدار گفته می‌شود. وظیفه اصلی یک بخشدار حفظ سیاست عمومی دولت در حوزه ماموریت اش است.
وظیفه‌های بخشدار[۱]
از جمله دیگر وظیفه‌های بخشدار می‌توان به این موارد اشاره کرد:
اخذ گزارش از نیروهای انتظامی محل و بایگانی کردن انواع گزارش‌ها. تهیه و تنظیم دفتر اموال و مراقبت در حفظ اموال منقول و غیر منقول فرمانداری، گزارش وقایع بخش به فرمانداری بطور مرتب
مراقبت و نظارت بر امور اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی، ورزشی
انجام امور انتخاباتی محلی و کشوری و امور تشریفاتی
شرح وظایف بخشدار
حفظ سیاست عمومی دولت در حوزه ماموریت
مراقبت در بهبود و پیشرفت اوضاع اجتماعی و اقتصاد محلی
ایجاد و حفظ هماهنگی بین ادارات و سازمانهای دولتی محل
اخذ گزارش از مقامات انتظامی محلی درباره وقایع و اتفاقات روزانه و صدور دستورهای قانونی به آنها
نظارت بر تامین و فراوانی و مرغوبیت خواروبار و مایحتاج عمومی با جلب همکاری بخش خصوصی
مراقبت در امور مربوط به سپاهیان انقلاب و فراهم آوردن تسهیلات لازم در انجام وظایف آنان
مراقبت نسبت به امور آموزشی خاصه در امر تعلیمات ابتدائی و جلب همکاری اهالی در امر پیکار به بی سوادی
مراقبت در پیشرفت امور مربوط به تربیت بدنی و پیشاهنگی و همکاری در تهیه و تدوین زمین و وسایل مورد نیاز
نظارت در امر بهداشت و بهداری بویژه نسبت به بیماریهای همه گیر و ناشناخته واعلام فوری به فرمانداری و سازمانهای مسئول برای مبارزه و جلوگیری از شیوع بیماری با تشریک مساعی مسئولین بهداری
نظارت درامر کشاورزی و دامپروری
تشریک مساعی با مسئولان امر برای تشکیل و برقراری خانه های اصناف و فرهنگ روستایی
بررسی و تهیه پیشنهادهای امر برای ایجاد موسسات عمومی و عام المنفعه
نظارت در ساختن راهها بویژه راههای فرعی و تاسیس پارکها ، باشگاهها و نظایر آن از طریق تشویق مردم به خودیاری
نظارت در حفظ ابنیه و آثار ملی و باستانی و تشریک مساعی با مسئولان امر
مراقبت و تشریک مساعی در پیشرفت و حسن جریان امور مربوط به سازمانها و جمعیتهای خیریه
بررسی و تهیه پیشنهادهای لازم برای ایجاد واحدهای دولتی مورد نیاز در بخش به منظور رفع نقائض و احتیاجات واحدهای موجود
رسیدگی و اقدام نسبت به کلیه شکایات واصله و ارجاع آن به واحدهای مربوط با تمام گزارش به مقام مافوق و پیگیری موضوع تا حصول نتیجه و رفع شکایات شاکی باستثنا مواردی که موضوع در صلاحیت مراجع قضائی اس-ت
نظارت در مسائل مربوط به ترفیه حال کارکنان دولت در سطح بخش از قبیل ایجاد باشگاهها و نظایر آن
تهیه و جمع آوری اطلاعات لازم درباره شناخت ماموریت جهت اداره آرشیو و گزارشهای وزارت کشور و کسب اطلاع درباره شخصیتهای محلی
تشویق و ترغیب مردم به امر خودیاری و مشارکت آنان در امور محلی و واگذاری کار مردم به مردم
سرکشی مرتب به کلیه دهات واقع در حوزه بخش و اطلاع از نیازمندیهای ساکنان روستاها و کوشش در تامین خواسته های آنان
انجام انتخابات مجلسین سناو شورای ملی طبق قانون وآئین نامه های مربوطه
انجام انتخابات انجمن شهرستان، انجمن شهر و انجمن ده طبق قانون و آئین نامه های مربوطه
انجام سایر امور انتخاباتی طبق وظایفی که در قوانین مربوط مقرر است
نظارت در امور انجمنهای ده و صدور دستورهای مقتضی به کدخدایان
بررسی و مراقبت درباره آموزش ضمن خدمت کارکنان بخشداری و شهرداریها و کدخدایان حوزه بخش و تهیه پیشنهاد لازم برای بالا بردن سطح مهارت و کارائی آنان
اجرای وظایفی که قانون وظیفه عمومی بعهده بخشداران محول کرده است
مراقبت در حسن جریان امور مربوط به ثبت احوال
تشکیل مرتب شورای عمرانی بخش برای اجرای وظایف مقرره و همچنین شورای اداری بخش ازنظر هماهنگ کردن فعالیتهای دستگاههای دولتی در جهت سیاست عمومی دولت
نظارت در امور شهرداریها ی حوزه بخش طبق قانون شهرداری
نظارت در ایجاد سرویسهای حمل و نقل بین دهات حوزه بخش و مراقبت در امر راهنمایی و رانندگی و موسسات حمل و نقل در حدود آئین نامه های مذهبی
انجام وظایف مربوط به تشریفات و برگزاری جشنهای ملی و اعیاد مذهبی
ایجاد تسهیلات در بازدیدهای شخصیتهای داخلی و خارجی از حوزه بخش و انجام تشریفات مربوطه
مراقبت در امور مربوط به اتباع بیگانه و گزارش رفت و آمد آنان به مقام مافوق
نظارت در امور جهانگردی و جلب سیاحان
انجام وظایفی که قوانین و مقررات مربوط درباره اتحادیه ها و باشگاهها و مجامع امثال آنها برای بخشدار مقرر داشته است
مراقبت در حسن جریان امور اداری و دفتر بخشداری و انجام سریع و دقیق دستورهای اداره که از طرف مقامات مافوق صادر گردیده است
دریافت و کشف و تهیه و ارسال نامه های محرمانه و تلگرافهای رمز و اسناد محرمانه
تهیه و تنظیم دفتر اموال و مراقبت در حفظ اموال منقول و غیر منقول فرمانداری
بررسی و برآورد اعتبارات مورد نیاز بر حسب دستورالعملهای ابلاغی از طرف استانداری به مقامات مربوطه طبق مقررات و تسلیم و نگهداری حسابهای مربوطه
گزارش وقایع بخش به فرمانداری بطور مرتب
42- اجرای وظایفی که قانون نظام صنفی بعهده بخشدار محول کرده است
وظایف و مسئولیت های استانداران و فرمانداران در هشتادمین جلسه مورخ 28/7/1377 شورای عالی اداری در اجرای مفاد تبصره 31 قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در 24 ماده و 16 تبصره مورد تصویب قرار گرفت . با عنایت به این که برابر ماده 24 مصوبه فوق «کلیه وظایف و اختیاراتی که بر عهده استانداران محول گردیده است فرمانداران نیز همان وظایف و اختیارات را ( به استثنای قائم مقام شورای شهر ) در شهرستان محل ماموریت خود دارا هستند » لذا ذیلا با استفاده از اختیارات و مسئولیت های استانداران ، وظایف و اختیارات فرماندار و وظایف واحدهای مختلف فرمانداری تبیین می گردد :
بالا
وظایف و اختیارات فرماندار
1- فرمانداران در قلمرو ماموریت خویش به عنوان نماینده عالی دولت ، مسئولیت اجرای سیاست های عمومی کشور در ارتباط با وزارتخانه ها و موسسات و شرکت های دولتی و سایر دستگاه هائی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می نمایند ، نهادهای انقلاب اسلامی ، نیروهای انتظامی ، شوراهای اسلامی شهر و شهرداری ها و موسسات عمومی غیر دولتی را عهده دار خواهند بود . همچنین نیروهای انتظامی در چارچوب وظایفی که در ارتباط با امنیت منطقه دارند ، تحت نظارت فرماندار عمل خواهند کرد . برابر تبصره 2 ماده 1 مصوبه یاد شده ، استاندار به عنوان نماینده عالی دولت در برابر رئیس جمهور و هیات وزیران مسئول بوده و به عنوان نماینده وزیر کشور مسئولیت اجرای وظایف و اختیارات آن وزارت را در استان عهده دار خواهد بود و در مقابل وزیر کشور پاسخگوست و به همین ترتیب فرماندار نیز مسئولیتهای مذکور را در مقابل هیئت محترم دولت عهده دار می باشد .