پایان نامه بررسی تاثیر آموزش های مهد کودک بر رشد مفهوم سازی کودکان در شهر تهران

تعداد صفحات: 84 فرمت فایل: word کد فایل: 10001452
سال: 1389 مقطع: کارشناسی دسته بندی: پایان نامه روانشناسی
قیمت قدیم:۴,۸۰۰ تومان
قیمت: ۴,۳۰۰ تومان
دانلود مقاله
  • خلاصه
  • فهرست و منابع
  • خلاصه پایان نامه بررسی تاثیر آموزش های مهد کودک بر رشد مفهوم سازی کودکان در شهر تهران

    جهت اخذ مدرک کارشناسی در رشته روانشناسی عمومی

    چکیده پژوهش :

    این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آموزشهای مهد کودک بر رشد مفهوم سازی کودکانی است که قبل از ورود به مدرسه دوره مهدکودک و پیش دبستانی را طی کرده اند .

    برای نمونه برداری از بین کل دانش آموزان شهر تهران ، تعداد 30 نفر در مقطع تحصیلی اول ، دوم ، سوم دبستان به طور تصادفی خوشه ای گزینش شدند که از این تعداد نیمی پسر و نیمی دختر بودند .

    فرضیه های اساسی این پژوهش عبارت بودند از :

    کودکانی که از آموزشهای مهد کودک برخوردار هستند رشد مفهوم سازی آنها بیش از کودکانی است که آموزشهای مهد کودک استفاده نکرده اند.

    آموزشهای مهد کودک ، مفهوم سازی کودکان را افزایش می دهد .

    ابزار پژوهش، آزمون شکل گیری مفهوم ویگوستکی بود : که پس از اجرای آزمون نمره گذاری داده های حاصل از پژوهش ب آزمون t مستقل و روش آنالیز واریانس دو متغییر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که در این بررسی فرضیه های پژوهش تایید شدند : یعنی کودکانی که مهد کودک رفته و آموزش دیده اند در رشد مفهوم سازی با کودکانی که مهد کودک نرفته اند تفاوت معنا داری دارند و آموزش رشد مفهوم سازی را در کودکان افزایش می دهد.

    افزون بر موارد گفته شده نتیجه گیری شد که ، رشد مفهوم سازی کودکان و عملکرد بالای آنها در انجام آزمون با عامل تحصیلات والدین ارتباط معنا داری ندارد .

    بین تعداد فرزندان خانواده و توانایی کودکان در انجام آزمون ارتباط معناداری وجود ندارد .

    رشد مفهوم سازی بین کودکان دختر وپسر تفاوتی ندارد اما بین کودکان آموزش دیده و آموزش ندیده تفاوت معنا دار است .فصل اول

    معرفی پژوهش

    الف : مقدمه

    اگر بخواهیم در قرن 21 که قدرت کشورها در نیروی انسانی آنها نهفته است ، به پیشرفت همه جانبه در زمینه های فردی، اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، علمی و فرهنگی نایل شویم ، به شخصیت های رشد یافته، انسانهای متفکر و دست های ماهر و توانا نیازمندیم : و چنین شخصیت هایی به جهت بالندگی همه جانبه باید تربیت شوند . انسان از بدو تولد تا شش ، هفت سالگی حساس ترین و مهمترین مراحل رشد خود را طی می کند . پژوهش ها نشان داده اند که اگر در این مرحله رشد، نسبت به کودک از نظر جسمی، روانی و تربیتی غفلت و کوتاهی بشود در مراحل بعد جبران آن مشکل است. این سالها مرحله شکل گیری شخصیت است که با حساسیت زیاد کودک نسبت به پیرامون خود مشخص می شود و زمان آموزش قبل از دبستان است. نفوذ و تاثیر این دوره می تواند دائمی باشد .

    با توجه به افت تحصیلی بالا به خصوص در میان کودکان خانواده های کم درآمد و آنان که مشکلات خانوادگی دارند می توان اهمیت وارد کردن کودکان به جریان آموزش در سنین خردسالی  را درک کرد ( تدوین گروه آموزش قبل از دبستان دفتر تحقیقات و برنامه ریزی ، 1368 ) .

    ثابت شده است ، کودکانی که مراکز پیش از دبستان را طی کرده اند ، آسانتر از کودکانی که از این امتیاز محروم بوده اند وارد دبستان و مراحل بعدی تحصیل می شوند. بنابراین این گذراندن دوره پیش از دبستان عامل مهمی در موفقیت تحصیلی به حساب می آید .

    هرگاه مراکز پیش از دبستان نظیر مهدکودک ها و یا کودکستان ها دارای برنامه های با کیفیت بالا باشند کمکی ضروری برای خانواده ها در دنیای امروز به حساب می آیند ( بازاللهی ، 1381 ) .

    لذا ارائه برنامه هایی که کودکان را به جهت رشد بهتر آنان یاری رساند، در برنامه های مراکز قبل از دبستان الزامی است .

    از این نظر، بررسی تاثیر آموزشهای مهدکودک بر رشد مفهوم سازی کودکان به عنوان اصلی پژوهش حاضر است .

     

    ب : بیان مسئله ( سوال های پژوهشی )

    متخصصان عقیده دارند که شخصیت هر انسان در شش، هفت سال اول زندگی شکل می گیرد و لذا سالهای اولیه زندگی کودک از نظر تعلیم و تربیت بسیار پر اهمیت، و کوتاهی در مورد آنان زیان بار است .

     امروزه جهت رشد و بالندگی بهتر کودکان از مراکز نظیر مهدکودک ها استفاده می شود که هدف از ایجاد این مراکز کمک به رشد جسمانی، ذهنی عاطفی و اجتماعی کودکان و در نهایت کمک به شکوفایی استعداد و علایق آنان می باشد ( پارسا ، 1374 ) .

    از معرفی آموزش و پرورش هم مانند بسیاری دیگر از امور زندگی پیوسته در حال تغییر و تحول است، از این رو مسئولان تعلیم و تربیت یک جامعه بخصوص معلمان و مربیانی که با کودکان در ارتباطند باید به تحولات سریع تعلیم و تربیت و روش های پیشرفته تر آگاهی یافته و روش کار خود را اصلاح و تغییر دهند ، در مهدهای کودک صحبت های مربی درباره فصول مختلف سال، زندگی جانوران طرز تشکیل ابر و برف و باران و انواع پوشاک و وسایل نقلیه، ... ... ... هیچ انگیزه مطلوبی در کودکان ایجاد نمی کند و دهها بار تذکر و اخطار مربی می تواند کودک را به فعالیتی وادارد یا از او بخواهد فعالیتی را انجام دهد . تنها با تشخیص مرکز توجه و کانون رغبت کودک می توانیم مطالب مورد نیاز وی را به او بیاموزیم : می توان فعالیت های که در برنامه روزانه، هفتگی و ماهانه کلاس های آمادگی و یا ضمیمه مهد کودک ها پیش بینی شده است را نظیر فعالیت های

    زبان آموزی، آموزش مفاهیم ریاضی و علوم ، مفاهیم اجتماعی، دینی و اخلاقی و هر نوع فعالیت دیگر را که در اطراف یک موضوع متمرکز شده را مرکز فعالیت کودکان قرار دهیم ( برقک 1372 ).

    لذا با توجه به آنچه توصیف شده در این پژوهش سعی می شود بررسی صورت گیرد که آیا بین کودکانی که از آموزش های مهد کودک برخوردار بوده اند با کودکانی که از این آموزش ها برخوردار نبوده اند تفاوت معناداری وجود دارد ؟

    به علاوه سوال های که در این خصوص مطرح هستند عبارت است از :

    آیا مفهوم سازی برای کودکان پسر و دختر به طور برابر تاثیر گذار است ؟

    آیا مفهوم سازی به عامل تحصیلات والدین نیز مرتبط است ؟

     

    ج : هدف پژوهش

    هدف اصلی این پژوهش پی بردن به تاثیرات آموزش های مهد کودک ها بر رشد مفهوم سازی کودکان است. در واقع این پژوهش سعی می شود بررسی صورت گیرد در بین کودکانی که به مهد کودک رفته اند و آموزش دیده اند با کودکانی که سابقه رفتن به مراکزی مثل مهدکودک ها را ندارند : و مشخص شود که بین این دو گروه چه تفاوت های می تواند در خصوص رشد مفهوم سازی آنان وجود داشته باشد .

     

    د : اهمیت مسئله

    تربیت و آموزش کودکان از مهمترین مسائل امروزی است . در واقع یکی از شاخص های توسعه نیروی انسانی ارائه آموشهای سنجیده در مهد کودک هاست . حال اگر بخواهیم تاثیر این آموزشها را از زاویه تحقیقات روان شناختی و تربیتی هم مطرح سازیم ، مشخص می شود که بسیاری از طرحواره های اجتماعی، شناختی، عاطفی و معنوی در این دوران شکل گرفته به نحوی که در سراسر زندگی نقش اساسی به خود می گیرد . تحقیقات نشان می دهند که کودکانی که از

    آموزشهای مهدها و یا مراکز پیش دبستانی برخوردارند در بسیاری از شاخص های آسیب زای زندگی و اجتماعی از جمله بزهکاری، طلاق، افت تحصیلی، مسائل اخلاقی و جزء آن حداقل 20 درصد نسبت به دیگران وضع مطلوب تری دارند ؛ همچنین از شاخص های مولد بودن از جمله ابتکار، تحقق عمل، استقلال ، هویت جنسی ، زیر ساخت اخلاق خود پیروی و جزء آن در همین سنین پی ریزی می شود ( اللهیاری و همکاران ، 1380 ) .

    از طرفی هزینه کردن در این مقطع سنی با برنامه ها و آموزشهای صحیح برای کودکان سبب می شود بستر فرهنگی مناسبی برای تغییر بسیاری از عادات غلط باشد . تاثیر آموزشهای مستقیم در این دوران چندین برابر آموزشهای غیر مستقیم نظیر رسانه های گروهی است ؛ ونیز از لحاظ حقوقی هم پرداخت به آموزش کودکان یعنی حمایت از حقوق شناخته شده آنان ( اللهیاری و همکاران ، 1380 ) .

    در هر حال کودکی که معلم را به جای پدر و مادر خود می داند بسیار متاثر از آنچه می شود که توسط معلمش مطرح می شود و خود را ملزم به رعایت گفته های معلم خود می داند ( بیلر ، 1972 ) . اما اینکه این آموزش ها تا چه حد بر روی رشد مفهوم سازی کودکان مثمر ثمر است نیازمند بررسی و مطالعه بیشتر است .

     

    ﻫ : فرضیه پژوهش

    فرضیه های پژوهش عبارت هستند از :

    رشد مفهوم سازی کودکان برخوردار از آموزش های مهد کودک بیش از رشد مفهوم سازی کودکانی است که ار آموزشهای مهدکودک استفاده نکرده اند .

    آموزشهای مهدکودک، مفهوم سازی کودکان را افزایش می دهد .

  • فهرست و منابع پایان نامه بررسی تاثیر آموزش های مهد کودک بر رشد مفهوم سازی کودکان در شهر تهران

    فهرست:

    فصل اول ( معرفی پژوهش )                                                               

    الف : مقدمه   ............................................................................................................................... 2         

    ب : بیان مسئله و سوالهای پژوهش ....................................................................................... 3

    ج : هدف پژوهش ........................................................................................................................ 4

    د : اهمیت پژوهش ...................................................................................................................... 5

    ه : فرضیه پژهش ......................................................................................................................... 6

     تعریف عملیاتی واژها.................................................................................................................. 7

    فصل دوم ( پیشینه تحقیق )

    الف : پیشینه آموزش و پرورش پیش از دبستان در داخل و خارج از ایران ............... 9

    رشد شناختی ............................................................................................................................. 15

     نظریه های شکل گیری مفهوم ............................................................................................. 16

    1الف– نظریه همخوانی گرایی محرک – پاسخ ................................................................. 16

    ب – نظریه برونر ....................................................................................................................... 17

    نظریه مفاهیم طبیعی................................................................................................................. 20

    نظریه پیاژه .................................................................................................................................. 22

    نظریه ویگوستکی ....................................................................................................................... 28

    بررسی آزمایشگاهی صورت بندی مفهوم ( مراحل رشد تفکر مفهومی ) ................... 30

    ابزار شکل گیری مفهوم ........................................................................................................... 35

    1 – روشهای مبتنی بر مقایسه و تفکیک ........................................................................... 35

    2 – روشهای مبتنی بر اصول طبقه بندی ......................................................................... 36

    3 – روش تشکیل مفاهیم ساختگی .................................................................................... 37

    مروری بر مطالعات گذشته ...................................................................................................... 37

    1 – تاثیر تجارب فرهنگی و شخصی در رشد مفهومی ................................................... 37

    2 – تفاوت های فردی در شکل گیری مفهوم و نقش فرهنگ و آموزش در آن....... 38

    3 – تحقیق بین فرهنگی در رشد شناخت ....................................................................... 39

    4 – تاثیر تعامل بزرگسالان با کودک در رشد شناخت.................................................... 40

     نقش جنسیت در توانائیهای شناختی ................................................................................ 40

    تفاوتهای فردی بین دو جنس در رابطه با شکل گیری مفهوم ...................................... 41

    کودکستان محیطی برای آموزش و مشاهده ....................................................................... 41

    آموزش مستقیم و غیر مستقیم در کودکستان ها ................................................... 43

    ویژگیهای کودکان در دوره کودکستان ( 3 تا 6 سالگی )........................................ 44

    سپردن کودک به کودکستان از نظر رشد اجتماعی ................................................ 46

    کودکستان و فواید آن ...................................................................................................... 48

    نقش پیش از دبستان در آموزش و پرورش قرن 21 ............................................... 49

    واقعیت های فراموش شده دوره پیش از دبستان ....................................................  51

    فصل سوم ( روش پژوهش )

    الف : روش پژوهش ................................................................................................................... 54

    ب : نوع پژوهش ......................................................................................................................... 54

    ج : جمعیت آماری پژوهش .................................................................................................... 55

    د : نمونه و شیوه نمونه گیری ................................................................................................ 55

    1 – ابزار پژوهش ....................................................................................................................... 55

    1-1- آزمون شکل گیری مفهوم ویگوستکی ..................................................................... 55

    1-2- نحوه اجرا و دستورالعمل آزمون ................................................................................ 57

    1-3- پرسشنامه تحقیق .......................................................................................................... 57

    2 – روش تحلیل داده ها ........................................................................................................ 58

    فصل چهارم :

    نتایج پژوهش ............................................................................................................................... 60

    فصل پنجم :

    الف : خلاصه نتایج .................................................................................................................... 68

    ب : تعیین و تفسیر نتایج ........................................................................................................ 69

    ج : محدودیت ها و پیشنهادهای پژوهش ............................................................................ 72

    فهرست منابع .............................................................................................................................. 73

    .

    منبع:

    - الهیاری ، عباسعلی و همکاران – اصول و مبانی آموزش در مراکز پیش دبستانی ، 1380

    2- بیلر ، رابرت – کاربرد روان شناسی در آموزش – ترجمه پروین کدیور – جلد دوم ، چاپ ششم . 1927

    3- بیلر ، رابرت – کاربرد روان شناسی در آموزش – ترجمه پروین کدیور – جلد اول ، چاپ ششم . 1927

    4 – بازاللهی ، محمد – مدیریت مراکز پیش از دبستان – چاپ اول ، 1381

    5 – بهادران ، حمید رضا – واقعیت های فراموش شده دوره پیش دبستانی – جام جم – جمعه

    1380/2/18 .

    6 – برقک ، رحیم – الگوی پیشنهادی برای آموزش در مراکز پیش دبستانی و آمادگی ، 1372 .

    7  - پارسا ، محمد – روانشناسی تربیتی – انتشارات بعثت – چاپ دوم ، زمستان 1371 .

    8 -  پارسا ، محمد – روانشناسی یادگیری – انتشارات سخن – 1347 .

    9 – ترکمان ، منوچهر – هفت گفتار درباره آموزش قبل از دبستان ( دفتر اول ، دوم ) – دفتر تحقیقات و تالیف کتاب درسی آموزش و پرورش ، 1369 .

    10 – دلاور ، علی – احتمالات و آمار کاربردی در روانشناسی و علوم تربیتی – انتشارات رشد – چاپ دوم 1376  .

    11 – دلاور ، علی – روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی – نشر ویرایش – چاپ هشتم ، 1379 .

    12- دانش ، عصمت – آزمون شکل گیری مفهوم – دانشنامه کارشناسی ارشد دوره چهارم کارشناسی ارشد . انیستیتو روان پزشکی .

    13- دادستان ، پریرخ – آموزش و پرورش و تاخیر کودکان ایرانی – گردآورنده مهین توکلی – روانشناسی امروز – شماره 10 – شهریور 1380 .

    14 – رستگاری ، تمنا – نقش پیش از دبستان در آموزش و پرورش قرن 21- مشاور خانواده ، روانشناسی امروز – اسفند 80  و فروردین 1381 .  

    15 – سولسو ، رابرت – روانشناسی شناختی – ترجمه فرهاد ماهر ، تهران – انتشارات رشد ، 1371 .

    16 – علاقه بند ، علی – اصول مدیریت آموزشی – دانشگاه پیام نور ، 1379 .

    17 – فیض ، جواد – رفتارمن با کودک من – انتشارات صنوبر ، چاپ دوم 1370 .

    18 – کانل ، و . ف – تاریخ آموزش و پرورش قرن 20 – ترجمه حسن افشار – نشر مرکز – چاپ اول 1378 .

    19 – کریمی ، یوسف – روانشناسی اجتماعی آموزش و پرورش – نشر ویرایش ، چاپ اول ، اسفند 1373 .

    20 – لاندرت ، کاترین – آموزش و یادگیری در دوران پیش از دبستان – ترجمه و تخلیص ناصرقلی ابوالحسنی ، عقران – انتشارات آینده ، 1370 .

    21 – موسوی ، علی محمد – بررسی شکل گیری مفهوم در کودکان طبیعی  7 تا  15 ساله – کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی – دانشگاه تربیت مدرس ، 1369 .

    22 – مفیدی ، فرخنده – آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستان – دانشگاه پیام نور – 1370.

    23 – میرهادی ، توران – کتاب کار مربی کودک ( برنامه سالانه مربی در مهدکودک و کودکستان)، انتشارات آگاه چاپ ششم زمستان 1372 .

    24 – ویگوتسکی ، ل . س – اندیشه و زبان – ترجمه احمد صبوری – چاپ اول ، 1361 .

    25 – هرنیگتون ، ای میویس – پارک ، راس دی – روانشناسی کودک از دیدگاه معاصر – ترجمه جواد طهوریان و همکاران – انتشارات آستان قدس رضوی – جدول اول – چاپ اول  1373 .

    26 – هفت گفتار درباره آموزش و پرورش پیش از دبستان ( دفتر اول ) – تدوین گروه آموزش قبل از دبستان – دفتر تحقیقات و برنامه ریزی – تهران ، وزارت آموزش و پرورش  1368 .

    .

ثبت سفارش
عنوان محصول
قیمت